Bài tập Thống kê Định tính: Phương thức thanh toán ưa thích

Một khảo sát về phương thức thanh toán ưa thích của người tiêu dùng Việt Nam năm 2024 thu được 120 phản hồi với 3 lựa chọn:

• A: Thanh toán qua Ví điện tử (Momo, ZaloPay, VNPay)

• B: Thanh toán bằng Thẻ tín dụng (Visa, Mastercard)

• C: Thanh toán Tiền mặt truyền thống

Kết quả thu được như sau:

• 60 người chọn A (Ví điện tử)

• 24 người chọn B (Thẻ tín dụng)

• 36 người chọn C (Tiền mặt)

Yêu cầu:

1. Xây dựng bảng phân phối tần số (frequency distribution).

2. Tính phân phối tần số tương đối (relative frequency distribution) theo tỷ lệ phần trăm.

3. Vẽ biểu đồ hình tròn (pie chart) để minh họa dữ liệu.

Hướng dẫn giải

1. Bảng phân phối tần số

2. Giải thích

• Ví điện tử (50%) là phương thức phổ biến nhất, phản ánh xu hướng thanh toán không tiền mặt tại Việt Nam.

• Tiền mặt (30%) vẫn được ưa chuộng, đặc biệt ở khu vực nông thôn hoặc người lớn tuổi.

• Thẻ tín dụng (20%) chủ yếu được dùng bởi nhóm có thu nhập cao hoặc khách hàng trẻ.

3. Biểu đồ minh họa

Bài tập mở rộng

1. Nếu mẫu tăng lên 240 người với tỷ lệ tương tự, hãy tính số lượng người chọn mỗi phương thức.

   • Gợi ý: Nhân tỷ lệ phần trăm với 240.

2. So sánh kết quả này với dữ liệu năm 2020 (A: 30%, B: 10%, C: 60%). Nhận xét xu hướng thay đổi.

   • Gợi ý: Thanh toán điện tử tăng mạnh nhờ chính sách của Chính phủ và Covid-19.

3. Thiết kế bảng câu hỏi khảo sát 5 lựa chọn (thêm "Chuyển khoản ngân hàng" và "QR Code").

Ứng dụng thực tế:
Các doanh nghiệp như Shopee, Grab sử dụng dữ liệu này để tối ưu hóa hệ thống thanh toán, giảm tỷ lệ bỏ giỏ hàng.

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft