Dữ liệu phân loại và dữ liệu định lượng

Dữ liệu có thể được phân loại thêm thành dữ liệu phân loại (categorical data) hoặc dữ liệu định lượng (quantitative data).

Biến phân loại và biến định lượng

Việc lựa chọn phương pháp phân tích thống kê phù hợp phụ thuộc vào loại biến: biến phân loại hay biến định lượng.

Khi là biến phân loại

🔸 Ví dụ: Nếu bạn khảo sát ngành học của 100 sinh viên (Kinh tế, Kế toán, Marketing), thì việc cộng "Kế toán + Marketing" hoàn toàn không có ý nghĩa gì cả.

Khi là biến định lượng

🔸 Ví dụ: Bạn có dữ liệu về thu nhập hàng tháng của 1.000 người lao động → bạn có thể:

Thực tế trong kinh doanh:

Loại dữ liệu Ví dụ kinh doanh Loại biến Phân tích được áp dụng
Tên sản phẩm Vinamilk, CocaCola Phân loại Đếm số sản phẩm, phân tích tỷ lệ
Ngành hàng Sữa, Bia, Đồ gia dụng Phân loại (Ordinal) Xếp hạng doanh số theo ngành
Doanh thu tháng 12 tỷ, 15 tỷ, 10 tỷ Định lượng Trung bình, độ lệch chuẩn, biểu đồ
Mức độ hài lòng (1-5) 1 = rất không hài lòng → 5 = rất hài lòng Thứ bậc (Ordinal) Tính trung bình, phân tích xu hướng

Dữ liệu chéo và dữ liệu chuỗi thời gian

Trong phân tích thống kê, việc phân biệt giữa dữ liệu chéo (cross-sectional data)dữ liệu chuỗi thời gian (time series data) là rất quan trọng.

Công ty Mã CK Ngành hàng KL giao dịch (cổ phiếu) Giá trị giao dịch (tỷ VNĐ)
Vinamilk VNM Sữa & Đồ uống 1,200,000 72.5
FPT FPT Công nghệ thông tin 850,000 95.8
Hòa Phát HPG Thép & VLXD 2,100,000 102.3
Thế Giới Di Động MWG Bán lẻ điện tử 640,000 47.6
Vietcombank VCB Ngân hàng 1,750,000 135.2
Sabeco SAB Bia & Giải khát 300,000 50.1

Bảng 1.2 – Dữ liệu chéo minh họa thị trường chứng khoán Việt Nam (01/04/2025)

 

Phân tích :

Phân biệt dữ liệu rời rạc và liên tục

image.png

Biểu đồ chuỗi thời gian thể hiện sự biến động giá cổ phiếu của VNM (Vinamilk) từ tháng 1 năm 2024

Biểu đồ này minh họa rõ cách dữ liệu time series ghi lại sự thay đổi của một biến số (ở đây là giá cổ phiếu) theo thời gian. Ví dụ như:

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft


Phiên bản #2
Được tạo 24 tháng 4 2025 02:38:38 bởi Đỗ Ngọc Tú
Được cập nhật 24 tháng 4 2025 10:15:13 bởi Đỗ Ngọc Tú