RAG - AI THỰC CHIẾN: TỪ LÝ THUYẾT ĐẾN HỆ THỐNG THÔNG MINH

Không phải AI thay thế bạn—mà là người dùng AI sẽ thay thế người không dùng AI."

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Giới thiệu

AI không phải phép thuật—mà là công cụ mạnh mẽ. Dùng đúng cách, nó sẽ thúc đẩy doanh nghiệp của bạn và mở khóa tiềm năng tăng trưởng.

Bạn đã nghe đủ những lời hoa mỹ về AI? Đã đến lúc tiếp cận Retrieval-Augmented Generation (RAG) một cách thực tế—không hoa mỹ, chỉ có kiến thức ứng dụng ngay. Cuốn sách này sẽ giúp bạn:

Biến AI thành đối tác làm việc thực thụ

NỘI DUNG NỔI BẬT

1. Làm chủ nền tảng Retrieval

2. Xây dựng mô hình Text Generation đỉnh cao

3. Tích hợp OpenAI API vào RAG

4. Phát triển & tối ưu hệ thống RAG

5. Xử lý đa dạng dữ liệu

6. Thiết kế Agentic RAG tương tác

7. Case study ứng dụng thực tế

8. Cập nhật nghiên cứu khoa học mới nhất

9. Capstone Project 

AI đang định hình lại mọi ngành nghề—đừng bị bỏ lại phía sau!
Cuốn sách này  giúp bạn:

Dành cho:

"Không phải AI thay thế bạn—mà là người dùng AI sẽ thay thế người không dùng AI."

Sẵn sàng biến RAG thành "superpower" tiếp theo của bạn?

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Giới thiệu

Bạn tò mò về "phép thuật" đằng sau những kết quả tìm kiếm? Phần này sẽ bật mí tất cả.
Chúng ta sẽ học nguyên lý cơ bản của hệ thống truy vấn và hiểu cách các công cụ tìm kiếm hoạt động.

Bạn sẽ nắm vững những kỹ thuật then chốt—những kỹ năng tưởng chừng chỉ dành cho chuyên gia.

1. Tokenization & Tiền Xử Lý Dữ Liệu

2. Xây Dựng Các Loại Hệ Thống Truy Vấn

3. Truy Vấn & Xếp Hạng Kết Quả

4. Kỹ Năng Lập Trình Thực Tế

Bạn sẽ đạt được

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Truy vấn Thông tin (Information Retrieval - IR) - Nền tảng của Hệ thống Tìm kiếm và AI

IR là gì? Tại sao nó quan trọng?

Trong bài này, bạn sẽ hiểu rõ Information Retrieval (IR) và tầm quan trọng của nó trong thời đại AI và Big Data.

IR là quá trình tìm kiếm thông tin liên quan trong một tập dữ liệu lớn dựa trên truy vấn của người dùng.

Các thành phần chính của IR

1. Indexing (Lập chỉ mục)
2. Querying (Truy vấn)
3. Ranking (Xếp hạng)

Cách hoạt động của hệ thống IR

  1. Thu thập dữ liệu (Crawling) – Quét website, tài liệu, database.

  2. Tiền xử lý (Tokenization, loại bỏ stopwords, stemming).

  3. Lập chỉ mục (Xây dựng inverted index để tìm kiếm nhanh).

  4. Xử lý truy vấn (Phân tích câu hỏi người dùng).

  5. Xếp hạng kết quả (Dùng TF-IDF, BM25, hoặc AI để đánh giá độ phù hợp).

Ứng dụng thực tế của IR

Vai trò của IR trong AI & Data Science

"Không có IR, AI sẽ chỉ là một cỗ máy 'đoán mò' thay vì đưa ra câu trả lời chính xác."

IR không chỉ là công nghệ cốt lõi của Google mà còn là "xương sống" của các hệ thống AI hiện đại. Hiểu IR giúp bạn xây dựng công cụ tìm kiếm thông minh, chatbot chính xác và hệ thống phân tích dữ liệu mạnh mẽ.

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Từ dừng(Stopwords) và Rút gọn từ về gốc(stemming)

Stopwords và stemming – hai bước rất quan trọng trong quá trình tiền xử lý văn bản trong lĩnh vực Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP):

Từ dừng(Stopwords)

Là gì?

Stopwords là những từ rất phổ biến trong ngôn ngữ nhưng ít mang ý nghĩa nội dung khi phân tích, ví dụ như:

Tiếng Việt Tiếng Anh
"là", "của", "và", "những", "đã", "đang", "sẽ", "tôi", "anh", "chị", "một", "này", "kia", "đó", "với"... is, the, a, an, in, at, of, with, was...
Tại sao cần loại bỏ?
Ví dụ 1:

Câu gốc:

"Tôi đang học lập trình với Python tại trường đại học."

Các stopwords:

"Tôi", "đang", "với", "tại"

Sau khi loại bỏ stopwords:

"học lập trình Python trường đại học"

➡ Kết quả giúp mô hình NLP tập trung vào từ khóa chính.

Ví dụ 2:

Câu gốc:

"Anh ấy đã mua một chiếc xe mới vào hôm qua."

Stopwords loại bỏ:

"Anh ấy", "đã", "một", "vào"

Kết quả:

"mua chiếc xe mới hôm qua"

Rút gọn từ về gốc(Stemming)

Là gì?

Stemming giúp đưa các từ về gốc từ bằng cách cắt bỏ tiền tố, hậu tố.
Với tiếng Việt, điều này phức tạp hơn tiếng Anh do từ có thể mang nhiều thành phần.

Ví dụ tiếng Anh:

Từ gốc (Stem) Từ biến thể
run running, runs, ran
connect connected, connecting
develop developing, developed

Tất cả sẽ được đưa về từ gốc: run, connect, develop.

Ví dụ 1:

Các từ biến thể:

"học", "học sinh", "học tập", "học hành", "học hỏi"

Stem (từ gốc):

"học"

Giải thích:

➡ Khi phân tích nội dung, ta có thể gom các từ này về cùng một chủ đề: “học”

Ví dụ 2:

Câu gốc:

"Người lao động đang làm việc chăm chỉ để hoàn thành dự án."

Các từ cần stem:

Kết quả sau khi stemming:

"người lao động làm chăm chỉ thành dự án"

➡ Có thể không tự nhiên trong văn nói, nhưng rất hữu ích cho phân loại văn bản, tìm kiếm hoặc phân tích ngữ nghĩa.

Công cụ phổ biến:

Ví dụ tiếng Việt:

Câu: "Học sinh đang học bài học mới."
→ Sau stemming: "học sinh học bài học mới"
(Từ "học" được giữ nguyên; "học sinh" và "bài học" không cần tách vì vẫn giữ nghĩa)

Tổng kết mối quan hệ:

Kỹ thuật Mục đích Kết quả
Tokenization Tách văn bản thành từ/token ["Tôi", "đã", "đi", "đến"...]
Stopword Removal Loại bỏ từ phổ biến không cần ["Tôi", "đi", "trường", "sáng"]
Stemming Đưa từ về gốc ["Tôi", "đi", "trường", "sáng"] (hoặc gốc thêm nếu có)

Dùng thư viện xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP)

Ví dụ bằng Python + thư viện Underthesea
from underthesea import word_tokenize

# Câu ví dụ
sentence = "Tôi đang học lập trình Python tại trường đại học."

# Tách từ
words = word_tokenize(sentence, format="text")
print("Các từ trong câu:", words)

Loại bỏ stopwords thủ công:

stopwords = ["tôi", "đang", "tại", "là", "và", "của", "một", "những", "này", "đó"]
filtered_words = [word for word in words.split() if word.lower() not in stopwords]
print("Sau khi loại bỏ stopwords:", filtered_words)
Ví dụ nhận diện stemming (rút gọn từ)
words = ["học", "học sinh", "học tập", "học hành", "học hỏi"]
stem = "học"
for word in words:
    if word.startswith(stem):
        print(f"Từ '{word}' có thể được quy về gốc '{stem}'")

Nhận biết thủ công (khi không dùng code)

Một số công cụ gợi ý

Công cụ Tính năng chính Ngôn ngữ
Underthesea Tách từ, POS tagging, nhận diện từ gốc Tiếng Việt
VnCoreNLP Tách từ, phân tích ngữ pháp, NER Tiếng Việt
spaCy + pyvi Kết hợp để xử lý văn bản tiếng Việt Tiếng Việt
NLTK Hỗ trợ stopwords tiếng Anh mạnh mẽ Tiếng Anh

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

 

 

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

RAG (Retrieval-Augmented Generation)

Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về RAG (Retrieval-Augmented Generation) — một kỹ thuật rất quan trọng trong việc xây dựng hệ thống AI có khả năng trả lời chính xác dựa trên kiến thức bên ngoài, ví dụ như tài liệu nội bộ, cơ sở tri thức công ty, v.v.

1. RAG là gì?

RAG (Retrieval-Augmented Generation) là một kiến trúc kết hợp giữa hai thành phần:

  1. Retrieval (Truy xuất)
    → Truy vấn và tìm kiếm thông tin phù hợp từ cơ sở dữ liệu, tài liệu, văn bản, v.v.

  2. Generation (Sinh văn bản)
    → Dựa vào thông tin đã truy xuất, mô hình ngôn ngữ (LLM như GPT) sẽ sinh ra câu trả lời tự nhiên và có ngữ cảnh.

Mục tiêu: Giúp mô hình trả lời chính xác và theo ngữ cảnh cụ thể, thay vì chỉ dựa vào kiến thức đã được huấn luyện từ trước.

2. Tại sao cần RAG?

Mô hình LLM như GPT có hạn chế:

RAG khắc phục điều đó bằng cách thêm một bước tìm kiếm thông tin thật, rồi mới trả lời.

3. Quy trình hoạt động của RAG

   [Câu hỏi người dùng]
           ↓
  [1] Truy vấn → Tìm văn bản liên quan trong cơ sở dữ liệu
           ↓
  [2] Sinh → Đưa thông tin tìm được vào prompt → Mô hình tạo câu trả lời
           ↓
     [Trả lời chính xác và rõ ràng]

4. Ví dụ cụ thể về RAG

Tình huống:

Bạn có một tài liệu nội bộ hướng dẫn sử dụng phần mềm quản lý kho. Người dùng hỏi:

"Làm sao để kiểm kê tồn kho định kỳ?"

Bước 1: Truy xuất tài liệu liên quan

"Để kiểm kê tồn kho định kỳ, người quản lý cần truy cập vào module 'Báo cáo kho', chọn chức năng 'Kiểm kê', và thực hiện quy trình đếm thực tế, sau đó đối chiếu với hệ thống."

Bước 2: Sinh câu trả lời tự nhiên

Mô hình được "bơm" đoạn tài liệu vào prompt, và trả lời:

"Để kiểm kê tồn kho định kỳ, bạn hãy vào module 'Báo cáo kho', sau đó chọn 'Kiểm kê'. Thực hiện đếm hàng hóa thực tế, nhập số liệu và hệ thống sẽ đối chiếu với tồn kho ghi nhận trong phần mềm."

Đây là câu trả lời sinh ra từ mô hình nhưng có nội dung chính xác, không bịa đặt, vì dựa trên văn bản có thật.

5. Các công cụ/công nghệ để triển khai RAG

Thành phần Công cụ phổ biến
Truy xuất dữ liệu FAISS, Weaviate, Elasticsearch
Tách đoạn văn LangChain, Haystack
LLM trả lời GPT-4, Claude, Mistral, LLaMA, v.v.
Framework RAG LangChain, LlamaIndex, Haystack

6. Một số ứng dụng thực tế của RAG

Ứng dụng Mô tả
Hỗ trợ khách hàng (chatbot) Trả lời câu hỏi từ khách dựa trên tài liệu công ty
Trợ lý tài liệu kỹ thuật Giải thích hướng dẫn sử dụng, quy trình phức tạp
Tìm kiếm có ngữ cảnh Cải thiện kết quả tìm kiếm với câu trả lời sinh ngôn ngữ tự nhiên
Tóm tắt báo cáo dài Tìm đoạn liên quan rồi tóm tắt hoặc giải thích cho người dùng

Tóm tắt

Mục Nội dung
🔹 RAG là gì? Kết hợp tìm kiếm thông tin và sinh văn bản
🔹 Lợi ích Trả lời chính xác, cập nhật, không bịa
🔹 Hoạt động Truy xuất → Tạo câu trả lời
🔹 Công cụ LangChain, FAISS, GPT, Haystack
🔹 Ứng dụng Trợ lý nội bộ, chatbot thông minh, tìm kiếm nâng cao

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Tokenization (Tách Từ) - Nền Tảng Xử Lý Ngôn Ngữ Tự Nhiên (NLP)

Tokenization là gì?

Tokenization là quá trình chia nhỏ văn bản thành các đơn vị nhỏ hơn như từ, cụm từ hoặc câu, gọi là token.

Ví dụ:

"VHTSoft is a technology company"
→ Tokens: ["VHTSoft", "is", "a", "technology", "company"]

Tưởng tượng tokenization giống như việc cắt một cuốn sách thành từng từ riêng lẻ hoặc tách các câu—đây là bước cực kỳ quan trọng trong NLP và Hệ thống Truy vấn Thông tin (IR).

Tại sao Tokenization quan trọng?

  1. Đơn giản hóa xử lý văn bản

    • Biến dữ liệu thô thành các phần nhỏ, dễ phân tích.

  2. Hỗ trợ đánh chỉ mục (indexing)

    • Giúp tìm kiếm và truy xuất thông tin nhanh hơn (vd: search engine).

  3. Làm sạch dữ liệu

    • Loại bỏ stopwords (từ không quan trọng như "a", "the"), chuẩn hóa văn bản.

  4. Giúp AI hiểu ngữ nghĩa

    • Là đầu vào cho các mô hình NLP như BERT, GPT.

1. Word Tokenization (Tách từ)
2. Sentence Tokenization (Tách câu)
3. Character Tokenization (Tách ký tự)

Thách Thức Khi Tokenization

Triển Khai Tokenization Trong Python

Sử dụng thư viện NLTK (Natural Language Toolkit):

import nltk
nltk.download('punkt')  # Tải dữ liệu tokenizer

# Word Tokenization
from nltk.tokenize import word_tokenize
text = "VHTSoft is a technology company"
tokens = word_tokenize(text)
print("Word Tokens:", tokens)  # Output: ['VHTSoft', 'is', 'a', 'technology', 'company']

# Sentence Tokenization
from nltk.tokenize import sent_tokenize
text = "I love AI. I study NLP."
sentences = sent_tokenize(text)
print("Sentence Tokens:", sentences)  # Output: ['I love AI.', 'I study NLP.']

Tiền Xử Lý Văn Bản(TextPreprocessing)

Sau khi tokenization, bước tiếp theo là chuẩn hóa văn bản bằng cách:

  1. Chuyển thành chữ thường (lowercase)

  2. Loại bỏ các token không phải chữ và số (non-alphanumeric)

Triển Khai Preprocessing Trong Python

import re
from nltk.tokenize import word_tokenize

def preprocess(text):
    # 1. Chuyển thành chữ thường
    text = text.lower()
    
    # 2. Tokenization
    tokens = word_tokenize(text)
    
    # 3. Loại bỏ token không phải chữ/số (giữ lại từ có dấu)
    tokens = [token for token in tokens if re.match(r'^[a-z0-9áàảãạăắằẳẵặâấầẩẫậéèẻẽẹêếềểễệóòỏõọôốồổỗộơớờởỡợíìỉĩịúùủũụưứừửữựýỳỷỹỵđ]+$', token)]
    
    return tokens

# Ví dụ các tài liệu
documents = [
    "VHTSoft is a TECHNOLOGY company!",
    "AI, Machine Learning & NLP are COOL.",
    "Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) rất quan trọng!"
]

# Tiền xử lý từng tài liệu
preprocessed_docs = [' '.join(preprocess(doc)) for doc in documents]

# Kết quả
for i, doc in enumerate(preprocessed_docs):
    print(f"Document {i+1}: {doc}")

 

Kết Quả Sẽ Là:

Document 1: vhtsoft is a technology company
Document 2: ai machine learning nlp are cool
Document 3: xử lý ngôn ngữ tự nhiên nlp rất quan trọng

Giải Thích:

Mẹo Thực Tế Để Tokenization Hiệu Quả

Dù đơn giản, tokenization là bước cực kỳ quan trọng để phân tích dữ liệu văn bản và tạo nền tảng cho các tác vụ NLP nâng cao. Dưới đây là những lời khuyên thiết thực:

1. Tiền Xử Lý Văn Bản (Preprocess Text)
text = "Tokenization là BƯỚC ĐẦU!!!"
text = text.lower()  # "tokenization là bước đầu!!!"
2. Xử Lý từ không mang nhiều ý nghĩa(Stopwords) (Handle Stopwords)

 

 

Khi Nào Dùng Tokenization?

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Hiểu cách hoạt động của Vector Space Model (VSM)

1. Mục tiêu bài học

Sau bài học này, bạn sẽ:

2. VSM là gì?

VSM (Vector Space Model) là một mô hình toán học dùng để:

 Mỗi từ (hoặc từ gốc) sẽ là một chiều trong không gian vector, còn mỗi văn bản sẽ là một điểm trong không gian đó.

3. Cách biểu diễn văn bản bằng VSM

Các bước:

  1. Tiền xử lý văn bản:

    • Chuyển về chữ thường, loại bỏ dấu câu, stopwords, v.v.

  2. Tách từ (tokenize).

  3. Tạo tập từ vựng (vocabulary).

  4. Biểu diễn văn bản dưới dạng vector (dựa trên tần suất xuất hiện từ).

Ví dụ minh họa

Tài liệu 1:

Tôi thích ăn phở bò

Tài liệu 2:

Tôi ăn phở gà vào buổi sáng

Truy vấn:

Tôi muốn ăn phở

Tập từ vựng (Vocabulary):

["tôi", "thích", "ăn", "phở", "bò", "gà", "vào", "buổi", "sáng", "muốn"]

 Vector hóa:

Từ Tài liệu 1 Tài liệu 2 Truy vấn
tôi 1 1 1
thích 1 0 0
ăn 1 1 1
phở 1 1 1
bò 1 0 0
gà 0 1 0
vào 0 1 0
buổi 0 1 0
sáng 0 1 0
muốn 0 0 1

4. Tính độ tương đồng bằng cosine similarity

Công thức cosine similarity:

image.png

Kết quả nằm trong khoảng [0, 1], càng gần 1 thì càng giống nhau.

Thực hành:

So sánh truy vấn "Tôi muốn ăn phở" với:

Nhưng:

→ Sau khi tính cosine similarity, hệ thống sẽ trả về tài liệu nào tương đồng nhất với truy vấn.

5. Ý nghĩa của VSM

Ưu điểm Hạn chế
Dễ triển khai Không hiểu ngữ nghĩa
Có thể tính toán độ giống Không xử lý được từ đồng nghĩa
Phù hợp với tìm kiếm văn bản Không tốt khi văn bản dài quá

 

Ví dụ cụ thể bằng Python để tính độ tương đồng cosine (cosine similarity) giữa các văn bản sử dụng Vector Space Model:

  1. Môi trường cần cài đặt
    pip install scikit-learn
    documents = [
    "Tôi thích ăn phở bò",              # Tài liệu 1
    "Tôi ăn phở gà vào buổi sáng",      # Tài liệu 2
    "Tôi muốn ăn phở"                   # Truy vấn
]

  2. Ví dụ cụ thể: So sánh truy vấn với hai tài liệu
    from sklearn.feature_extraction.text import CountVectorizer
from sklearn.metrics.pairwise import cosine_similarity
import numpy as np

# Dữ liệu văn bản
documents = [
    "Tôi thích ăn phở bò",              # Tài liệu 1
    "Tôi ăn phở gà vào buổi sáng",      # Tài liệu 2
    "Tôi muốn ăn phở"                   # Truy vấn
]

# Khởi tạo Vectorizer
vectorizer = CountVectorizer()

# Biến đổi văn bản thành ma trận số (Bag-of-Words)
X = vectorizer.fit_transform(documents)

# Tính cosine similarity giữa truy vấn (dòng cuối) và các tài liệu còn lại
cos_sim = cosine_similarity(X[-1], X[:-1])  # So sánh truy vấn với Tài liệu 1 & 2

# In ra kết quả
print("Độ tương đồng với Tài liệu 1:", cos_sim[0][0])
print("Độ tương đồng với Tài liệu 2:", cos_sim[0][1])

  3. Kết quả
    Độ tương đồng với Tài liệu 1: 0.75
Độ tương đồng với Tài liệu 2: 0.6

  4. Giải thích
    - Truy vấn "Tôi muốn ăn phở" giống Tài liệu 1 nhiều hơn vì có chung các từ "tôi", "ăn", "phở".
    - Dùng CountVectorizer để biểu diễn văn bản thành vector.
    - cosine_similarity tính ra độ tương đồng.

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Tầm quan trọng của TF-IDF trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP)

TF-IDF là gì?

TF-IDF là viết tắt của:

TF-IDF là một kỹ thuật biến văn bản thành số để máy tính hiểu, giúp xác định từ nào là quan trọng nhất trong một tài liệu trong số nhiều tài liệu.

Công thức

TF (Term Frequency)

Tính tần suất của một từ trong một văn bản:

image.png

DF (Inverse Document Frequency)

Tính độ hiếm của từ trong tập tài liệu:

image.png

Vì sao TF-IDF quan trọng?

TF-IDF giúp… Vì sao
 Xác định từ khóa chính Vì từ thường xuyên xuất hiện nhưng không phổ biến trong nhiều tài liệu
Cải thiện tìm kiếm thông tin Giúp hệ thống tìm kiếm xác định tài liệu liên quan nhất
Loại bỏ từ không quan trọng Như "là", "và", "nhưng" thường xuất hiện khắp nơi (IDF thấp)

Ví dụ cụ thể

Dữ liệu:

documents = [
    "Tôi thích học lập trình Python",
    "Python là một ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ",
    "Tôi học Python mỗi ngày"
]

Mã Python:

from sklearn.feature_extraction.text import TfidfVectorizer

docs = [
    "Tôi thích học lập trình Python",
    "Python là một ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ",
    "Tôi học Python mỗi ngày"
]

# Khởi tạo TF-IDF vectorizer
vectorizer = TfidfVectorizer()

# Biến đổi văn bản
X = vectorizer.fit_transform(docs)

# In từ điển và ma trận TF-IDF
print("Từ vựng:", vectorizer.get_feature_names_out())
print("Ma trận TF-IDF:\n", X.toarray())
Kết quả mẫu:

Ứng dụng thực tế của TF-IDF

Ứng dụng Mô tả
Máy tìm kiếm (search engine) Xác định nội dung liên quan đến truy vấn
Phân loại văn bản Ví dụ: Xác định email spam
Gợi ý nội dung Đề xuất bài viết liên quan
Chatbot Xác định ý định người dùng trong câu hỏi

Kết hợp TF-IDF với cosine similarity để tìm văn bản giống nhau

Tìm tài liệu (văn bản) nào giống nhất với một truy vấn văn bản do người dùng nhập vào.

Bước 1: Dữ liệu đầu vào

Giả sử bạn có một danh sách các tài liệu:

documents = [
    "Tôi thích học lập trình Python",
    "Python là một ngôn ngữ mạnh mẽ và linh hoạt",
    "Học máy và trí tuệ nhân tạo đang rất phát triển",
    "Tôi thường lập trình bằng Python mỗi ngày",
    "Bóng đá là môn thể thao tôi yêu thích"
]

Và người dùng nhập truy vấn:

query = "Tôi muốn học lập trình bằng Python"
Bước 2: Cài đặt TF-IDF + Cosine Similarity
from sklearn.feature_extraction.text import TfidfVectorizer
from sklearn.metrics.pairwise import cosine_similarity

# Danh sách tài liệu + truy vấn
all_texts = documents + [query]

# Vector hóa bằng TF-IDF
vectorizer = TfidfVectorizer()
tfidf_matrix = vectorizer.fit_transform(all_texts)

# Tách truy vấn ra khỏi ma trận
query_vec = tfidf_matrix[-1]
doc_vecs = tfidf_matrix[:-1]

# Tính cosine similarity giữa truy vấn và các tài liệu
similarities = cosine_similarity(query_vec, doc_vecs).flatten()

# In kết quả
for idx, score in enumerate(similarities):
    print(f"Độ tương đồng với tài liệu {idx + 1}: {score:.4f}")

# Tìm tài liệu giống nhất
most_similar_idx = similarities.argmax()
print(f"\n📌 Tài liệu giống truy vấn nhất: {documents[most_similar_idx]}")

Kết quả đầu ra

Độ tương đồng với tài liệu 1: 0.5634
Độ tương đồng với tài liệu 2: 0.3211
Độ tương đồng với tài liệu 3: 0.0925
Độ tương đồng với tài liệu 4: 0.7012
Độ tương đồng với tài liệu 5: 0.0000

Tài liệu giống truy vấn nhất: Tôi thường lập trình bằng Python mỗi ngày

Giải thích:

Ứng dụng:

  • Tìm kiếm tài liệu

  • Gợi ý bài viết liên quan

  • So khớp nội dung người dùng trong chatbot

  • Phát hiện trùng lặp nội dung



Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Mô Hình Truy Xuất Thông Tin Boolean (Boolean Retrieval Model)

1. Mục Tiêu Bài Học

2. Khái Niệm Cơ Bản

Boolean Retrieval Model là một mô hình truy xuất thông tin trong đó:

3. Các Phép Toán Logic Cơ Bản

Phép Toán Ý Nghĩa Ví dụ Truy Vấn
AND Cả hai từ đều phải xuất hiện máy AND học
OR Một trong hai từ xuất hiện máy OR học
NOT Loại bỏ tài liệu chứa từ đó máy AND NOT học
Kết hợp Dùng ngoặc để nhóm biểu thức phức tạp (máy AND học) OR AI

4. Ví Dụ Cụ Thể

Tập Tài Liệu
Tài liệu Nội dung
D1 "Tôi yêu học máy và AI"
D2 "Học sâu là một nhánh của AI"
D3 "Máy học khác với lập trình truyền thống"
D4 "Tôi học lập trình Python"

Truy Vấn 1: học AND máy

Kết quả: D1, D3

Truy Vấn 2: AI OR Python

Kết quả: D1, D2, D4

Truy Vấn 3: học AND NOT AI

Kết quả: D4

5. Biểu Diễn Dưới Dạng Ma Trận Boolean

Tài liệu học máy AI Python
D1 1 1 1 0
D2 1 0 1 0
D3 1 1 0 0
D4 1 0 0 1

Truy vấn "học AND máy" ⇒ Chỉ những hàng có cả hai giá trị là 1 tại cột "học" và "máy".

6. Ưu và Nhược Điểm

Ưu điểm:

❌ Nhược điểm:

7. Ứng Dụng Thực Tế

8. Kết Luận

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Thực hành Python: Mô hình Boolean Retrieval

Dây là phần thực hành mô hình Boolean Retrieval bằng Python kèm theo giải thích chi tiết từng bước để bạn có thể học dễ dàng và áp dụng vào dự án thật.

1. Dữ liệu mẫu

Chúng ta sẽ dùng tập tài liệu gồm 4 văn bản như sau:

documents = {
    "D1": "Tôi yêu học máy và AI",
    "D2": "Học sâu là một nhánh của AI",
    "D3": "Máy học khác với lập trình truyền thống",
    "D4": "Tôi học lập trình Python"
}

2. Tiền xử lý văn bản

Chuyển về chữ thường, tách từ, và loại bỏ dấu.

import re

def preprocess(text):
    # Đưa về chữ thường và bỏ dấu câu
    text = text.lower()
    text = re.sub(r'[^\w\s]', '', text)  # loại bỏ dấu câu
    tokens = text.split()
    return tokens

# Tiền xử lý cho tất cả tài liệu
preprocessed_docs = {doc_id: preprocess(content) for doc_id, content in documents.items()}

3. Tạo ma trận Boolean

Mỗi hàng là một tài liệu, mỗi cột là một từ. Mỗi ô là 1 (có từ đó) hoặc 0 (không có).

# Lấy tất cả từ duy nhất
all_terms = sorted(set(term for doc in preprocessed_docs.values() for term in doc))

# Tạo ma trận Boolean
import pandas as pd

matrix = pd.DataFrame(0, index=documents.keys(), columns=all_terms)

for doc_id, tokens in preprocessed_docs.items():
    for token in tokens:
        matrix.at[doc_id, token] = 1

print("Ma trận Boolean:")
print(matrix)

4. Thực thi truy vấn Boolean

Hỗ trợ 3 phép: AND, OR, NOT.

def boolean_query(query, matrix):
    query = query.lower()
    query = query.replace(" and ", " & ").replace(" or ", " | ").replace(" not ", " ~ ")

    # Đánh giá biểu thức trên DataFrame
    try:
        result = matrix.eval(query)
        return matrix[result]
    except Exception as e:
        print("Lỗi khi xử lý truy vấn:", e)
        return pd.DataFrame()

5. Thử nghiệm với các truy vấn

# Truy vấn 1: "học AND máy"
print("\nTruy vấn: học AND máy")
print(boolean_query("học AND máy", matrix))

# Truy vấn 2: "AI OR python"
print("\n Truy vấn: AI OR python")
print(boolean_query("AI OR python", matrix))

# Truy vấn 3: "học AND NOT AI"
print("\n Truy vấn: học AND NOT AI")
print(boolean_query("học AND NOT AI", matrix))

Kết quả đầu ra mẫu

Giả sử bạn chạy truy vấn "học AND máy", kết quả là:

Truy vấn: học AND máy
     ai  học  lập  máy  python  sâu  tôi  truyền  vớ  yêu
D1   1    1    0    1       0     0    1      0    0    1
D3   0    1    1    1       0     0    0      1    1    0

Tóm lược

Bước Mục tiêu
1. Tiền xử lý Chuyển văn bản thành danh sách từ đơn giản
2. Ma trận Boolean Biểu diễn tài liệu dưới dạng nhị phân
3. Truy vấn Boolean Áp dụng phép AND, OR, NOT để lọc tài liệu
4. Đánh giá truy vấn Xem tài liệu nào phù hợp với điều kiện

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Mô hình truy xuất xác suất(Probabilistic Retrieval Model)

1. Giới thiệu

Mô hình truy xuất xác suất giả định rằng:

Mỗi tài liệu có một xác suất liên quan đến truy vấn, và mô hình sẽ xếp hạng tài liệu theo xác suất đó.

Mục tiêu là tối đa hóa xác suất mà người dùng sẽ xem tài liệu là liên quan.

2. Cách hoạt động cơ bản

3. Ứng dụng thực tế

Mô hình này là nền tảng cho các mô hình nâng cao như:

Ví dụ Thực hành với Python

Bài toán:

Bạn có 5 tài liệu văn bản. Truy vấn là "trí tuệ nhân tạo". Dùng mô hình xác suất đơn giản để xếp hạng.

Bộ dữ liệu:

documents = [
    "Trí tuệ nhân tạo là tương lai của công nghệ.",
    "Học sâu là một nhánh của trí tuệ nhân tạo.",
    "Python là ngôn ngữ phổ biến cho AI.",
    "Công nghệ blockchain và trí tuệ nhân tạo kết hợp.",
    "Du lịch Việt Nam rất phát triển."
]

query = ["trí", "tuệ", "nhân", "tạo"]

Bước 1: Tiền xử lý & Tokenize

import re
from collections import defaultdict
from math import log

def tokenize(text):
    return re.findall(r'\w+', text.lower())

docs_tokens = [tokenize(doc) for doc in documents]
query_tokens = set(query)

Bước 2: Tính xác suất cho từng từ trong truy vấn

Chúng ta sử dụng một xác suất ước lượng đơn giản như sau:

image.png

def estimate_probabilities(docs_tokens, query_terms):
    total_docs = len(docs_tokens)
    term_doc_freq = defaultdict(int)

    for tokens in docs_tokens:
        unique_terms = set(tokens)
        for t in query_terms:
            if t in unique_terms:
                term_doc_freq[t] += 1

    p_t = {}
    for t in query_terms:
        # Add-one smoothing
        p_t[t] = (term_doc_freq[t] + 0.5) / (total_docs + 1)

    return p_t

p_t = estimate_probabilities(docs_tokens, query_tokens)

Bước 3: Tính điểm xác suất cho mỗi tài liệu

image.png

def score_documents(docs_tokens, query_terms, p_t):
    scores = []
    for idx, tokens in enumerate(docs_tokens):
        doc_terms = set(tokens)
        score = 0
        for t in query_terms:
            if t in doc_terms:
                pt = p_t[t]
                odds = pt / (1 - pt)
                score += log(odds)
        scores.append((idx, score))
    return sorted(scores, key=lambda x: x[1], reverse=True)

scores = score_documents(docs_tokens, query_tokens, p_t)

for idx, score in scores:
    print(f"Doc {idx+1} (score={score:.4f}): {documents[idx]}")

Kết quả đầu ra ví dụ:

Doc 1 (score=2.8287): Trí tuệ nhân tạo là tương lai của công nghệ.
Doc 2 (score=2.1353): Học sâu là một nhánh của trí tuệ nhân tạo.
Doc 4 (score=2.1353): Công nghệ blockchain và trí tuệ nhân tạo kết hợp.
Doc 3 (score=0.0000): Python là ngôn ngữ phổ biến cho AI.
Doc 5 (score=0.0000): Du lịch Việt Nam rất phát triển.

Tổng kết

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

 

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

LongRAG và LightRAG

1. LongRAG là gì?

Định nghĩa:

LongRAG là phiên bản mở rộng của RAG để xử lý các tài liệu dài hơn thông qua:

Ưu điểm:
Cách hoạt động:

  1. Chia nhỏ tài liệu dài thành các đoạn lớn hơn thông thường (ví dụ 1000-3000 tokens).

  2. Truy xuất các đoạn liên quan nhất từ cơ sở dữ liệu vector.

  3. Nạp vào LLM có thể xử lý ngữ cảnh dài để tạo ra câu trả lời chính xác.

Ví dụ thực tế:

🔎 Truy vấn: "Nêu các biện pháp kiểm soát rủi ro tài chính được mô tả trong phần 4 của báo cáo?"

2. LightRAG là gì?

Định nghĩa:

LightRAG là phiên bản RAG nhẹ hơn, nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn, phù hợp với các ứng dụng thực tế cần độ phản hồi nhanh.

Ưu điểm:
Ứng dụng:
Cách hoạt động:

  1. Truy xuất đoạn ngắn hoặc tóm tắt nội dung từ tài liệu.

  2. Ghép vào prompt tối giản.

  3. Gửi đến LLM nhỏ → trả lời nhanh với chi phí thấp.

Ví dụ thực tế:

 Truy vấn: “Địa chỉ công ty được nhắc đến trong hợp đồng ở đâu?”

3. So sánh nhanh LongRAG và LightRAG

Tiêu chí LongRAG LightRAG
Dữ liệu đầu vào Văn bản dài Văn bản ngắn hoặc đã được tóm tắt
Loại mô hình LLM có context lớn (GPT-4, Claude) LLM nhỏ (Mistral, LLaMA2, Phi-2)
Tốc độ xử lý Chậm hơn Nhanh hơn
Chi phí Cao hơn Thấp hơn
Độ chính xác Rất cao với tài liệu dài phức tạp Tốt cho thông tin đơn giản
Ứng dụng phù hợp Legal, medical, research Chatbot, mobile app, automation tools

4. Thực hành cơ bản (ý tưởng)

Giả sử bạn có tài liệu 100 trang PDF và muốn xây chatbot AI:

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

Cơ sở của Hệ thống Truy xuất(Retrieval system)

Bài Thực Hành LongRAG: Truy Vấn Thông Minh Trên Tài Liệu Dài

Mục tiêu

Công cụ cần cài đặt

pip install langchain openai faiss-cpu tiktoken pypdf

1. Chuẩn bị văn bản dài (ví dụ: tài liệu PDF)

Giả sử bạn có tệp bao_cao_tai_chinh.pdf

from langchain.document_loaders import PyPDFLoader

loader = PyPDFLoader("bao_cao_tai_chinh.pdf")
documents = loader.load()
print(f"Số trang tài liệu: {len(documents)}")

2. Chia nhỏ tài liệu thành đoạn DÀI (Long chunks)

from langchain.text_splitter import RecursiveCharacterTextSplitter

splitter = RecursiveCharacterTextSplitter(
    chunk_size=2000,  # chunk dài
    chunk_overlap=200,  # cho ngữ cảnh tốt hơn
)
chunks = splitter.split_documents(documents)
print(f"Tổng số đoạn sau khi chia: {len(chunks)}")

3. Tạo Embedding và lưu trữ FAISS

from langchain.vectorstores import FAISS
from langchain.embeddings import OpenAIEmbeddings

embeddings = OpenAIEmbeddings()  # Hoặc HuggingFaceEmbeddings nếu bạn muốn miễn phí
db = FAISS.from_documents(chunks, embeddings)

Bạn có thể lưu lại vector store để dùng sau:

db.save_local("longrag_index")

4. Truy xuất thông tin từ câu hỏi

query = "Phân tích các rủi ro tài chính được đề cập trong phần 4 của báo cáo?"

docs = db.similarity_search(query, k=5)  # Lấy 5 đoạn dài nhất gần nhất
for i, doc in enumerate(docs):
    print(f"--- Đoạn {i+1} ---\n{doc.page_content[:500]}\n")

5. Gửi vào GPT để sinh câu trả lời

from langchain.chat_models import ChatOpenAI
from langchain.chains import RetrievalQA

llm = ChatOpenAI(model_name="gpt-4", temperature=0)

qa = RetrievalQA.from_chain_type(
    llm=llm,
    retriever=db.as_retriever(search_kwargs={"k": 5}),
    return_source_documents=True
)

result = qa({"query": query})
print("\n Câu trả lời:\n", result["result"])

6. Giải thích hoạt động của LongRAG

Bước Mô tả
1. Tải tài liệu dài Đọc toàn bộ file PDF
2. Chia đoạn lớn Cắt đoạn 2000 tokens để giữ được ngữ cảnh sâu
3. Gán vector Mỗi đoạn → một vector
4. Tìm kiếm vector Truy xuất đoạn dài nhất, liên quan nhất
5. Gửi cho GPT Dựa vào các đoạn để trả lời chính xác

Kết luận

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

OpenAI API

OpenAI API, một công cụ cực kỳ mạnh mẽ, linh hoạt và đang tạo nên những bước đột phá trong thế giới công nghệ hiện đại.

OpenAI API

Giới thiệu

Tại sao phải học về API? Tại sao OpenAI API lại quan trọng đến vậy?

Hãy tưởng tượng như thế này: nếu trước đây chúng ta chỉ học cách sử dụng AI một cách đơn giản, thì bây giờ với OpenAI API, bạn sẽ làm chủ một công cụ có thể tùy biến và xây dựng những hệ thống thông minh thực sự – từ chatbot, trợ lý ảo, cho đến các ứng dụng xử lý văn bản, hình ảnh và nhiều hơn nữa.

Tăng tốc với công nghệ mới

Chúng ta đã từng cùng nhau tạo ra các hệ thống gợi ý cơ bản, tìm hiểu về các mô hình GPT và các khái niệm nền tảng. Nhưng giờ đây, OpenAI API giống như nhiên liệu tên lửa, giúp mọi thứ bạn học được "cất cánh" lên một tầm cao mới.

Với API này, bạn có thể:

Công nghệ mà các công ty hàng đầu thế giới đang sử dụng

Đây không chỉ là công cụ học tập – nó chính là công nghệ mà các tập đoàn lớn trên toàn cầu đang sử dụng để đổi mới, tăng tốc phát triển và tạo ra lợi thế cạnh tranh. Và bạn cũng sẽ có trong tay những kỹ năng đó, để ứng dụng vào công việc thực tế hoặc những dự án cá nhân đầy tiềm năng.

Hành trình thực hành – từ cài đặt đến triển khai

Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ:

Sáng tạo không giới hạn

Tôi muốn bạn cảm thấy thật sự hứng khởi, bởi vì bạn đang bước vào một trong những lĩnh vực tiên tiến nhất của công nghệ hiện nay. Và đây là cơ hội để bạn sáng tạo không giới hạn, mở rộng tư duy, và có thể bắt đầu xây dựng những ứng dụng AI thực sự thông minh.

Hãy nghĩ xem: bạn sẽ ứng dụng API này vào đâu? Một hệ thống chăm sóc khách hàng thông minh? Một công cụ tạo nội dung tự động? Hay một trợ lý AI cho doanh nghiệp của bạn?

Mục tiêu cuối cùng

Sau phần này, bạn sẽ:

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

OpenAI API

OpenAI API for Text

Mục tiêu bài học

Trong bài học này, bạn sẽ:

1. Tổng quan về OpenAI API

OpenAI cung cấp một bộ công cụ mạnh mẽ cho nhà phát triển, đặc biệt là:

API chính được dùng: chat.completions.create
Đây là endpoint mô phỏng giống ChatGPT.

2. Cài đặt và kết nối API

Bước 1: Nhận API Key

Bước 2: Cài đặt thư viện

Trong terminal hoặc Google Colab:

pip install openai

Bước 3: Kết nối API trong Python

from openai import OpenAI

client = OpenAI(
    api_key="sk-..."  # Thay bằng API key của bạn
)

3. Tạo phản hồi văn bản với chat.completions

Cấu trúc cơ bản:

response = client.chat.completions.create(
    model="gpt-4",  # hoặc "gpt-4-turbo", "gpt-3.5-turbo"
    messages=[
        {"role": "system", "content": "You are a helpful assistant."},
        {"role": "user", "content": "Write a haiku about recursion in programming."}
    ]
)
print(response.choices[0].message.content)

3 phần quan trọng:

4. System Prompt là gì?

System Prompt là phần đầu tiên trong messages[], giúp điều chỉnh hành vi của AI.

Ví dụ:

{"role": "system", "content": "You are an expert in software engineering and provide concise technical answers."}

Giúp AI:

Lưu ý:

So sánh giữa GPT-4 và GPT-4-Turbo

Mô hình Chi phí Tốc độ Dung lượng context
GPT-4 Đắt hơn Ổn định 8k hoặc 32k
GPT-4-Turbo Rẻ hơn 5x Nhanh hơn 128k
GPT-3.5-Turbo Rất rẻ Nhanh 16k
Kết luận
Nội dung chính Ghi nhớ
chat.completions.create là công cụ chính để tạo phản hồi văn bản  
system prompt giúp định hình tính cách của AI  
Cài đặt bằng pip install openai và dùng client.chat.completions.create()  
Có thể dùng các model khác nhau để cân bằng giữa chi phí và chất lượng  
ChatGPT không cho chỉnh system prompt, API thì có thể

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

OpenAI API

Tùy chỉnh đầu ra bằng các tham số trong OpenAI API

Mục tiêu

Trong bài học này, chúng ta sẽ:

Tổng quan về Tham số trong Chat Completion

OpenAI API cung cấp một số tham số quan trọng để điều chỉnh cách mô hình tạo ra văn bản. Chúng ta sẽ tập trung vào những tham số thường dùng nhất:

Tham số Mô tả ngắn gọn Giá trị thường dùng
temperature Điều khiển độ ngẫu nhiên của kết quả. Cao hơn → sáng tạo hơn. 0 (chắc chắn), 1 (trung lập), 2 (siêu sáng tạo)
top_p Sử dụng nucleus sampling, mô hình chỉ xét các token có xác suất tích lũy nằm trong p. 0.1 → chỉ lấy top 10%
frequency_penalty Phạt nếu từ/ý lặp lại nhiều lần. Từ -2 đến 2
presence_penalty Phạt nếu từ/ý đã từng xuất hiện trước đó. Khuyến khích ý tưởng mới. Từ -2 đến 2

Ví dụ: Điều chỉnh temperature

response = openai.ChatCompletion.create(
    model="gpt-4",
    messages=[
        {"role": "user", "content": "Viết một đoạn thơ ngắn về bầu trời đêm"}
    ],
    temperature=0.2
)
print(response['choices'][0]['message']['content'])

Với temperature = 0.2, kết quả sẽ logic, nhất quán và có vẻ "an toàn".

Giờ hãy thử với temperature = 1.5

response = openai.ChatCompletion.create(
    model="gpt-4",
    messages=[
        {"role": "user", "content": "Viết một đoạn thơ ngắn về bầu trời đêm"}
    ],
    temperature=1.5
)

Kết quả sẽ sáng tạo, bất ngờ, nhưng có thể "quá bay bổng" hoặc không chính xác – gọi là ảo giác(hallucination).

Kết hợp các tham số để điều chỉnh hành vi

Hãy xem ví dụ với presence_penalty và frequency_penalty

response = openai.ChatCompletion.create(
    model="gpt-4",
    messages=[
        {"role": "system", "content": "Bạn là một nhà văn sáng tạo."},
        {"role": "user", "content": "Hãy kể một câu chuyện về chú mèo khám phá vũ trụ."}
    ],
    temperature=1.0,
    frequency_penalty=1.2,
    presence_penalty=1.0
)

Điều này giúp GPT tránh lặp lại và tìm ra nội dung mới mẻ, tạo nên một câu chuyện hấp dẫn hơn.

Sử dụng Playground để dễ dàng điều chỉnh

Truy cập: https://platform.openai.com/playground

Lưu ý khi sử dụng

Việc điều chỉnh các tham số trong OpenAI API giúp bạn:

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

OpenAI API

Sử Dụng OpenAI API Để Hiểu, Phân Tích Và Mô Tả Hình Ảnh

Trong phần này, chúng ta sẽ khám phá cách sử dụng OpenAI API với hình ảnh, một tính năng mạnh mẽ và linh hoạt, cho phép bạn:

Tổng Quan: Tại Sao API Này Lại Quan Trọng?

Thông thường, các mô hình ngôn ngữ chỉ làm việc với văn bản. Tuy nhiên, với khả năng multimodal (đa phương thức), OpenAI API hiện cho phép xử lý hình ảnh cùng với văn bản, mở ra rất nhiều ứng dụng thực tế như:

Cách Gửi Hình Ảnh Cho API Phân Tích

Để gửi một yêu cầu đến API, bạn cần cấu trúc dữ liệu messages như sau:

{
  "model": "gpt-4-vision-preview",
  "messages": [
    {
      "role": "user",
      "content": [
        {
          "type": "text",
          "text": "Hãy mô tả những gì đang diễn ra trong hình ảnh sau."
        },
        {
          "type": "image_url",
          "image_url": {
            "url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Big_Ben_2012-06-23.jpg/800px-Big_Ben_2012-06-23.jpg"
          }
        }
      ]
    }
  ]
}

Các Tác Vụ Bạn Có Thể Làm Với Ảnh

1. Mô tả nội dung ảnh

"text": "Hãy mô tả bức ảnh này một cách chi tiết."

Kết quả sẽ là mô tả như: “Bức ảnh chụp Tháp đồng hồ Big Ben tại London vào một ngày nắng, với bầu trời trong xanh…”

2. Trích xuất nội dung văn bản trong ảnh (OCR)

"text": "Hãy đọc và trích xuất toàn bộ văn bản có trong hình ảnh sau."

Kết quả: Toàn bộ chữ có trong ảnh sẽ được AI trả lại, rất hữu ích khi xử lý biên lai, tài liệu scan, v.v.

Thay vì URL: Dùng Base64 Cho Ảnh Riêng Tư

Nếu ảnh bạn muốn phân tích không được lưu công khai trên internet, bạn có thể chuyển ảnh sang dạng base64 và nhúng trực tiếp vào yêu cầu:

{
  "type": "image_url",
  "image_url": {
    "url": "..."
  }
}

Lợi ích của base64:

Các Lưu Ý Khi Dùng API Với Ảnh

Yêu cầu Mô tả
Ảnh rõ nét Tránh ảnh mờ, tối hoặc có nhiễu
Định dạng ảnh Hỗ trợ: .jpg, .png, .gif
Dung lượng ảnh Không quá lớn (thường < 20MB)
Kết hợp text + image Cung cấp prompt rõ ràng cùng với ảnh để tăng độ chính xác
Sử dụng hệ thống prompt (Optional) Có thể dùng để hướng dẫn vai trò hoặc mục tiêu của AI

Ví Dụ: Phân Tích Biểu Đồ

"text": "Đây là biểu đồ. Hãy mô tả xu hướng chính và kết luận rút ra từ nó."

Với hình ảnh kèm theo là biểu đồ đường, biểu đồ cột, AI sẽ trả lời như một nhà phân tích dữ liệu.

Điểm chính Nội dung
Đa năng OpenAI API không chỉ làm việc với văn bản, mà còn hiểu được hình ảnh
Mô tả & Đọc ảnh Có thể mô tả cảnh vật hoặc trích xuất chữ từ ảnh
Hỗ trợ base64 Hữu ích cho ảnh nhạy cảm, không công khai
Ứng dụng thực tế Từ kiểm tra tài liệu, hỗ trợ người khiếm thị đến phân tích hình ảnh trong hệ thống doanh nghiệp

Dưới đây là một ví dụ thực tế hoàn chỉnh về cách trích xuất thông tin từ hóa đơn bằng cách sử dụng OpenAI API với hình ảnh, kết hợp cùng đoạn mã Python để thực thi yêu cầu này.

Tình huống giả định:

Bạn có một ảnh chụp hóa đơn và muốn tự động trích xuất các thông tin sau:

Yêu cầu gửi đến OpenAI

Ví dụ về messages gửi tới GPT-4 API:
"messages": [
  {
    "role": "user",
    "content": [
      {
        "type": "text",
        "text": "Hãy trích xuất các thông tin sau từ hóa đơn trong hình ảnh: Tên công ty, Mã số thuế, Ngày lập hóa đơn, Số hóa đơn, và Tổng tiền thanh toán. Vui lòng trả về kết quả dưới dạng JSON."
      },
      {
        "type": "image_url",
        "image_url": {
          "url": "https://example.com/hoa_don_mau.jpg"
        }
      }
    ]
  }
]

Kết quả GPT trả về có thể là:

{
  "company_name": "Công Ty TNHH ABC Việt Nam",
  "tax_code": "0301234567",
  "invoice_date": "01/04/2024",
  "invoice_number": "0000123",
  "total_amount": "5.500.000 VND"
}

Đoạn mã Python thực tế

Bạn có thể dùng đoạn mã sau để gửi ảnh hóa đơn đến GPT-4 và nhận kết quả JSON:

import openai

openai.api_key = "YOUR_API_KEY"

response = openai.ChatCompletion.create(
    model="gpt-4-vision-preview",
    messages=[
        {
            "role": "user",
            "content": [
                {
                    "type": "text",
                    "text": "Hãy trích xuất các thông tin sau từ hóa đơn trong hình ảnh: Tên công ty, Mã số thuế, Ngày lập hóa đơn, Số hóa đơn, và Tổng tiền thanh toán. Vui lòng trả về kết quả dưới dạng JSON."
                },
                {
                    "type": "image_url",
                    "image_url": {
                        "url": "https://example.com/hoa_don_mau.jpg"  # Thay bằng URL ảnh thật
                    }
                }
            ]
        }
    ],
    max_tokens=500
)

print(response['choices'][0]['message']['content'])

Nếu bạn dùng ảnh nội bộ (Base64):

Bạn có thể chuyển ảnh hóa đơn thành Base64 và gửi đi:

import base64

with open("hoa_don_mau.jpg", "rb") as img:
    b64 = base64.b64encode(img.read()).decode("utf-8")

image_url = f"data:image/jpeg;base64,{b64}"

Sau đó thay dòng:

"url": "https://example.com/hoa_don_mau.jpg"

bằng:

"url": image_url

Ứng dụng thực tế

Bạn có thể áp dụng kỹ thuật này để:

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

LongRAG và LightRAG – Hai bước tiến mới trong hệ thống RAG

Trong lĩnh vực Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP), mô hình Retrieval-Augmented Generation (RAG) đã trở thành một phương pháp nổi bật để tăng cường khả năng trả lời câu hỏi bằng cách kết hợp giữa mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và truy xuất thông tin từ dữ liệu bên ngoài. Tuy nhiên, quá trình retrieval (truy xuất) vẫn còn nhiều hạn chế. Gần đây, hai framework mới là LongRAG và LightRAG đã được đề xuất nhằm khắc phục những nhược điểm này, giúp cải thiện cả độ chính xác và hiệu quả.

Tổng quan về RAG

Hệ thống RAG hoạt động theo một pipeline cơ bản gồm:

Hạn chế lớn nhất của RAG truyền thống là việc chia nhỏ dữ liệu thành các đoạn ngắn (~100 từ), khiến quá trình truy xuất như “tìm kim đáy bể” – thiếu ngữ cảnh, dễ gây nhiễu và không đầy đủ.

LongRAG – Tối ưu ngữ cảnh qua đoạn văn dài

Ý tưởng chính:

LongRAG, được giới thiệu trong một nghiên cứu năm 2024 của Xian Zhang, giải quyết hạn chế của RAG truyền thống bằng cách sử dụng các đoạn văn dài hơn nhiều (ví dụ: 4000 token ~ 3000 từ) để truy xuất.

Ưu điểm:

Kết quả thực nghiệm:

Dataset LongRAG (EM Score)
NQ (Natural Questions) 62.7
HotpotQA 64.3

→ So sánh ngang với Atlas, một mô hình RAG state-of-the-art nhưng không mã nguồn mở.

Nhận xét:

LightRAG – Truy xuất theo đồ thị ngữ nghĩa

Ý tưởng chính:

LightRAG, do Xirui Guo, Lianghao Xia và các cộng sự đề xuất (2024), tập trung vào cấu trúc hóa kiến thức truy xuất bằng cách xây dựng đồ thị thực thể – quan hệ (graph-based retrieval).

Vấn đề mà LightRAG giải quyết:
Các bước chính:

  1. Deduplication: Loại bỏ thông tin trùng lặp (VD: đoạn "beekeeper" xuất hiện nhiều lần).

  2. LM Profiling: Dùng LLM tạo cặp khóa – giá trị mô tả thông tin cốt lõi của đoạn.

  3. Entity & Relationship Extraction: Trích xuất các thực thể và quan hệ → xây đồ thị.

  4. Index Graph: Biểu diễn tri thức dạng đồ thị kết nối các thực thể.

  5. Dual-Level Retrieval:

    • Low-level: Truy xuất chi tiết (VD: "beekeeper").

    • High-level: Truy xuất theo chủ đề rộng (VD: "nông nghiệp").

So sánh với các baseline:

Dataset Win Rate của LightRAG
Legal 80.95%
Common Sense Vượt trội
Mixed Cao nhất về diversity

→ LightRAG vượt qua mọi baseline bao gồm: NaiveRAG, RQ-RAG, HypeRAG, và GraphRAG.

So sánh LongRAG và LightRAG

Tiêu chí LongRAG LightRAG
Cách tiếp cận Tăng độ dài đoạn truy xuất Biểu diễn kiến thức dạng đồ thị
Triển khai Rất đơn giản Phức tạp hơn, cần xử lý NLP nâng cao
Hiệu quả Cải thiện ngữ cảnh và giảm lỗi Cung cấp truy xuất tầng sâu – đa tầng
Tối ưu cho Truy vấn yêu cầu ngữ cảnh đầy đủ Câu hỏi nhiều bước, chủ đề phức tạp
Độ mới lạ Kỹ thuật cải tiến truyền thống Đột phá trong cách biểu diễn tri thức

LongRAG và LightRAG đều đóng vai trò quan trọng trong việc cải tiến hệ thống RAG:

Cả hai đều cho thấy tiềm năng lớn trong việc giúp các mô hình LLM trả lời câu hỏi chính xác hơn, đa dạng hơn và có chiều sâu tri thức hơn.

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

Tự động hóa thực đơn với AI

Đây là một dự án mà giảng viên rất tâm huyết, bởi vì nó không chỉ là một bài tập học thuật, mà còn là một phần thực tế đã từng được triển khai trong một startup thật. Và bây giờ, bạn sẽ có cơ hội được trải nghiệm lại quy trình này với vai trò như một nhà phát triển ứng dụng AI thực thụ.

Tự động hóa thực đơn với AI

Giới thiệu

Mục tiêu của bạn là gì?

Bạn sẽ:

Vì sao lại làm điều này?
Trong một startup mà tôi từng sáng lập, trước đây người dùng phải thêm từng món ăn vào hệ thống một cách thủ công – rất mất thời gian, đặc biệt nếu nhà hàng có tới 200 món. Bạn thử tưởng tượng xem, phải thêm từng dòng thông tin, rồi lại còn phải tự dịch ra các ngôn ngữ khác. Thật sự không tối ưu chút nào!

Giải pháp ứng dụng GenAI

Sau khi các mô hình thị giác máy tính (vision models) như GPT-4-Vision ra đời, một giải pháp AI mới đã được phát triển để tự động trích xuất dữ liệu từ thực đơn (ảnh/PDF) và chuyển sang Excel chỉ trong 2–5 phút.

Kết quả là:

AI ở đây không chỉ nhận diện chữ (OCR), mà còn hiểu cấu trúc của thực đơn, phân biệt tên món – mô tả – giá tiền – và cả ghi chú đặc biệt.

Thông tin bạn sẽ được cung cấp

Bạn sẽ nhận được:

Góc nhìn cá nhân và ví dụ thực tế

Tôi đánh giá đây là một dự án rất gần với ứng dụng thực tiễn, nhất là với những ai muốn khởi nghiệp hoặc làm trong lĩnh vực nhà hàng, bán lẻ, thương mại điện tử.

Ví dụ cụ thể:
Một nhà hàng đang trả €40/tháng (~€480/năm) cho một dịch vụ menu kỹ thuật số. Trong khi đó, hệ thống do nhóm giảng viên phát triển là miễn phí ở cấp độ cơ bản – và vẫn hoạt động hiệu quả.

Đây chính là chiến lược thu hút khách hàng (customer acquisition) bằng GenAI: Cung cấp một giải pháp thông minh, miễn phí và giúp khách hàng tiết kiệm thời gian – chi phí. Từ đó họ sẵn sàng sử dụng thêm các gói nâng cao, chuyên nghiệp hơn.

RAG với các Models OpenAI GPT

RAG với các Models OpenAI GPT

Giới thiệu

Mục tiêu của bài học

Bạn sẽ học cách xây dựng một hệ thống AI thông minh có khả năng:

Ví dụ mở đầu: AI đầu bếp từ sách nấu ăn

Hãy tưởng tượng bạn đang cầm trên tay một cuốn sách nấu ăn, đầy những công thức ngon miệng, mẹo nấu ăn hay ho và cả những nguyên liệu bí mật.

Vấn đề đặt ra:
Làm sao để biến cuốn sách giấy này thành một trợ lý ảo mà bạn có thể hỏi:

Đó chính là điều bạn sẽ làm được sau bài học này.

Giới thiệu về RAG - Retrieval-Augmented Generation

RAG là mô hình kết hợp 2 thành phần:

  1. Retrieval (truy xuất): tìm kiếm thông tin từ nguồn dữ liệu lớn như tài liệu, ảnh quét, email, báo cáo...

  2. Generation (sinh): sử dụng mô hình ngôn ngữ (như GPT) để tổng hợp, trả lời và dẫn dắt hội thoại.

Kết quả?
Một hệ thống AI biết tìm kiếm và hiểu rõ ngữ cảnh, như một chuyên gia thực thụ.

Các phần học chi tiết

1. Data Conversion Mastery – Làm sạch và chuẩn hóa dữ liệu

Ví dụ thực tế:
Chuyển một thực đơn nhà hàng từ ảnh chụp sang bảng Excel chứa tên món, mô tả, giá tiền, danh mục.

2. OCR nâng cao với GPT

Ví dụ:
Trích xuất dữ liệu từ bảng PDF báo cáo doanh thu và biến thành JSON hoặc bảng Excel có thể tra cứu.

3. Tạo Embeddings và Lưu trữ thông minh với FAISS

Ví dụ:
Bạn hỏi “món ăn không có gluten” → AI tìm món phù hợp dù không có cụm từ “gluten-free” trong dữ liệu.

4. Xây dựng hệ thống RAG hoàn chỉnh

Công nghệ sử dụng:

5. Prompt Engineering & Fine-tuning

Ví dụ:
Thêm hướng dẫn vào prompt như: “Trả lời bằng giọng điệu thân thiện, sử dụng tiếng Việt đơn giản.”

Kết quả cuối cùng

Bạn có thể:

Tóm tắt

Kỹ năng Mô tả
Xử lý dữ liệu Chuyển đổi dữ liệu thô sang định dạng AI
OCR nâng cao Nhận diện & trích xuất dữ liệu từ PDF, ảnh
Embedding Biểu diễn dữ liệu bằng vector để tìm kiếm theo ngữ nghĩa
RAG Truy xuất + sinh văn bản từ dữ liệu thật
Prompt Engineering Tinh chỉnh phản hồi AI

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

RAG với các Models OpenAI GPT

Case Study – Ứng dụng RAG vào Sách Dạy Nấu Ăn

Chúng ta vừa thiết lập nền tảng cho những gì bạn sẽ đạt được trong phần này. Và bây giờ, đã đến lúc đi sâu vào một Case Study cụ thể – một ví dụ thực tế, giúp bạn áp dụng RAG và OpenAI vào thế giới dữ liệu phi cấu trúc.

Tại sao lại là Sách Dạy Nấu Ăn?

Bạn có thể thắc mắc: “Tại sao lại chọn sách dạy nấu ăn? Nghe có vẻ đơn giản quá!”

Thật ra, đây là một ví dụ cực kỳ thông minh và thiết thực. Hãy thử tưởng tượng:

Đây chính là bài toán lý tưởng cho RAG: Làm thế nào để AI có thể hiểu, tìm kiếm và trả lời các câu hỏi ngữ cảnh dựa trên dữ liệu rối rắm này?

Case Study – Từng Bước Giải Quyết

Chúng ta sẽ đi qua quy trình xử lý cụ thể như sau:

Bước 1: Chuyển Đổi PDF Thành Hình Ảnh

Tài liệu ban đầu là một file PDF – chứa các trang sách với công thức nấu ăn, mẹo vặt và hình ảnh món ăn. Tuy nhiên, GPT không đọc được PDF tốt.

Vì vậy, chúng ta sẽ:

Bước 2: Dùng GPT cho OCR và Hiểu Nội Dung

Khác với OCR truyền thống (như Tesseract chỉ nhận diện ký tự), chúng ta sẽ:

Ví dụ thực tế: Với ảnh trang công thức, GPT có thể trả về kết quả như:

{
  "title": "Bánh Mì Bơ Tỏi",
  "ingredients": ["Bánh mì baguette", "Bơ", "Tỏi băm", "Mùi tây"],
  "steps": ["Làm nóng lò", "Trộn bơ với tỏi", "Phết lên bánh mì", "Nướng 10 phút"],
  "tags": ["ăn nhẹ", "chay", "phù hợp cho bữa tối"]
}

Bước 3: Làm Sạch và Cấu Trúc Dữ Liệu

Không phải dữ liệu nào cũng cần giữ lại. Chúng ta sẽ:

Ví dụ: Một trang sách có thể chứa cả lời tác giả, nhưng chúng ta chỉ giữ phần công thức.

Bước 4: Tạo Embeddings cho Truy Xuất

Dữ liệu sau khi đã sạch sẽ và được cấu trúc, sẽ được chuyển thành embeddings – đại diện dạng số cho AI:

Điều này giúp chúng ta tìm kiếm nội dung nhanh chóng bằng ngữ nghĩa, không chỉ từ khoá.

Bước 5: Xây dựng RAG & Trả Lời Câu Hỏi

Đây là phần "ma thuật":

Bạn sẽ xây dựng một hệ thống có thể trả lời các câu hỏi phức tạp, ví dụ như:

Với RAG, hệ thống sẽ:

  1. Truy xuất đoạn văn phù hợp từ sách nấu ăn (retrieval)

  2. Dùng GPT để trả lời có ngữ cảnh, tự nhiên và hữu ích (generation)

Ứng Dụng Thực Tế Rộng Hơn

Mặc dù chúng ta đang dùng sách nấu ăn để thực hành, bạn hoàn toàn có thể áp dụng quy trình này vào các lĩnh vực khác:

Tóm tắt các bước:

Bước Mô tả
1 Chuyển PDF sang ảnh
2 Dùng GPT để trích xuất và hiểu nội dung (OCR nâng cao)
3 Làm sạch, cấu trúc và gắn thẻ dữ liệu
4 Tạo embeddings và lưu vào cơ sở tìm kiếm
5 Truy xuất và tạo phản hồi bằng RAG

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

RAG với các Models OpenAI GPT

Hướng dẫn Xây dựng Hệ Thống RAG sử dụng OpenAI với PDF

Tổng Quan

Hướng dẫn cách xây dựng một hệ thống RAG (Retrieval-Augmented Generation) sử dụng:

I. Cài đặt

# Import the userdata module from Google Colab
from google.colab import userdata
# Retrieve the API key stored under 'genai_course' from Colab's userdata
api_key = userdata.get('genai_course')
# Mount the drive
from google.colab import drive
drive.mount('/content/drive')
# Change directory to this folder
%cd /content/drive/MyDrive/GenAI/RAG/RAG with OpenAI

II.  Thực hiện OCR và chuyển đổi thành hình ảnh

# Install the pdf2image library for converting PDF files to images
!pip install pdf2image
# Install the poppler-utils package, required by pdf2image to work with PDF files
!apt-get install -y poppler-utils
from pdf2image import convert_from_path
import os
# Hàm chuyển PDF thành ảnh và lưu đường dẫn ảnh
def pdf_to_images(pdf_path, output_folder):
    # Tạo thư mục lưu ảnh nếu chưa tồn tại
  if not os.path.exists(output_folder):
    os.makedirs(output_folder)

  # Convert PDF into images
  images = convert_from_path(pdf_path) # Convert each page of the PDF to an image
  image_paths = []

  # Save images and store their paths
  for i, image in enumerate(images):
    image_path = os.path.join(output_folder, f"page{i+1}.jpg") # Generate the image file path
    image.save(image_path, "JPEG") # Save the image as a JPEG file
    image_paths.append(image_path) # Append the image path to the list

  return image_paths # Return the list of image paths
# Xác định đường dẫn đến file PDF và thư mục để lưu ảnh đầu ra
pdf_path = "Things mother used to make.pdf"
output_folder = "images"

# Chuyển đổi PDF thành các ảnh và lưu các đường dẫn ảnh
image_paths = pdf_to_images(pdf_path, output_folder)
# Install the openAI library
!pip install openai
# Import the libraries
from openai import OpenAI
import base64
# Set up connection to OpenAI API
client = OpenAI(
    api_key=api_key, # Use the provided API key for authentication
)
# Specify the model to be used
model = "gpt-4o-mini"
# Read and encode one image
image_path = "images/page23.jpg" # Path to the image to be encoded

# Encode the image in base64 and decode to string
with open(image_path, "rb") as image_file:
  image_data = base64.b64encode(image_file.read()).decode('utf-8')
image_data
# Define the system prompt
system_prompt = """
Please analyze the content of this image and extract any related recipe information.
"""
# Call the OpenAI API use the chat completion method
response = client.chat.completions.create(
    model = model,
    messages = [
        # Provide the system prompt
        {"role": "system", "content": system_prompt},

        # The user message contains both the text and image URL / path
        {"role": "user", "content": [
            "This is the imsage from the recipe page.",
            {"type": "image_url",
             "image_url": {"url": f"data:image/jpeg;base64,{image_data}",
                           "detail": "low"}}
        ]}
    ]
)
# Retrieve the content
gpt_response = response.choices[0].message.content
from IPython.display import Markdown, display

# Display the GPT response as Markdown
display(Markdown(gpt_response))
# Define a function to get the GPT response and display it in Markdown
def get_gpt_response():
  gpt_response = response.choices[0].message.content # Extract the response content from the API response
  return display(Markdown(gpt_response)) # Display the response as Markdown

# Call the function to display the GPT response
get_gpt_response()

Here are the recipes extracted from the image:

Bannocks

Ingredients:

Instructions:

  1. Make the mixture stiff enough to drop from a spoon.
  2. Drop mixture, size of a walnut, into boiling fat.
  3. Serve warm with maple syrup.

Boston Brown Bread

Ingredients:

Instructions:

  1. Stir the meals and salt together.
  2. Beat the soda into the molasses until it foams; add sour milk, mix well, and pour into a tin pan which has been well greased.
  3. If you have no brown-bread steamer, bake in the oven.

Feel free to let me know if you need any more help!

# Define improved system prompt
system_prompt2 = """
Please analyze the content of this image and extract any related recipe information into structure components.
Specifically, extra the recipe title, list of ingredients, step by step instructions, cuisine type, dish type, any relevant tags or metadata.
The output must be formatted in a way suited for embedding in a Retrieval Augmented Generation (RAG) system.
"""
# Call the api to extract the information
response = client.chat.completions.create(
    model = model,
    messages = [
        # Provide the system prompt
        {"role": "system", "content": system_prompt2},

         # The user message contains both the text and image URL / path
        {"role": "user", "content": [
            "This is the image from the recipe page",
            {"type": "image_url",
             "image_url": {"url": f"data:image/jpeg;base64,{image_data}",
                           "detail": "low"}}
        ]}
    ],
    temperature = 0, # Set the temperature to 0 for deterministic output
)
# Print the info from the page with the improved prompt
get_gpt_response()

Here’s the structured information extracted from the recipe image:

Recipe Title

Breads

Ingredients

Bannocks

Boston Brown Bread

Step-by-Step Instructions

Bannocks

  1. Make the mixture stiff enough to drop from a spoon.
  2. Drop mixture, size of a walnut, into boiling fat.
  3. Serve warm, with maple syrup.

Boston Brown Bread

  1. Stir the meals and salt together.
  2. Beat the soda into the molasses until it foams; add sour milk, mix well, and pour into a tin pan which has been well greased.
  3. If you have no brown-bread steamer, use a regular oven.

Cuisine Type

Traditional American

Dish Type

Breads

Relevant Tags/Metadata

This format is suitable for embedding in a Retrieval Augmented Generation (RAG) system.

# Extract information about all of the images/recipes
extracted_recipes = []

for image_path in image_paths:
  print(f"Processing image {image_path}")

  # Reading and decoding the image
  with open(image_path, "rb") as image_file:
    image_data = base64.b64encode(image_file.read()).decode("utf-8") # Encode the image to base64 format

  # Call the API to extract the information
  response = client.chat.completions.create(
      model = model,
      messages = [
          # Provide system prompt for guidance
          {"role": "system", "content": system_prompt2},

          # The user message contains both the text and image URL / path
          {"role": "user", "content": [
              "This is the image from the recipe page", # Context for the image
              {"type": "image_url",
              "image_url": {"url": f"data:image/jpeg;base64,{image_data}", # Provide the base64 image
                            "detail": "low"}}
          ]}
      ],
      temperature = 0, # Set the temperature to 0 for deterministic output
  )

  # Extract the content and store it
  gpt_response = response.choices[0].message.content # Get the response content
  extracted_recipes.append({"image_path": image_path, "recipe_info": gpt_response}) # Store the path and extracted info
  print(f"Extracted information for {image_path}:\n{gpt_response}\n") # Print the extracted information for review

Streaming output truncated to the last 5000 lines. ### Cuisine Type American ### Dish Type Dessert ### Relevant Tags - Baking - Fruit Dessert - Traditional --- ### Recipe Title Quick Graham Bread ### Ingredients - 1 Pint of Graham Meal - 1 Cup of Soda - ½ Cup of Molasses - 1 Cup of Sour Milk - ½ Teaspoon of Salt ### Instructions

...

Processing image images/page136.jpg Extracted information for images/page136.jpg: I'm unable to analyze the content of the image directly. If you can provide the text or details from the recipe, I can help you structure that information into the desired format.

Output is truncated. View as a scrollable element or open in a text editor. Adjust cell output settings...

# Filter out non-recipe content based on key recipe-related terms
filtered_recipes = []

for recipe in extracted_recipes:
  # Check if the extracted content contains any key recipe-related terms
  if any(keyword in recipe["recipe_info"].lower() for keyword in ["ingredients",
                                                                  "instructions",
                                                                  "recipe title"]):
     # If it does, add it to the filtered list
    filtered_recipes.append(recipe)

  # Print a message for non-recipe content
  else:
    print(f"Skipping recipe: {recipe['image_path']}")

Skipping recipe: images/page1.jpg Skipping recipe: images/page2.jpg Skipping recipe: images/page3.jpg Skipping recipe: images/page4.jpg Skipping recipe: images/page5.jpg Skipping recipe: images/page6.jpg Skipping recipe: images/page8.jpg Skipping recipe: images/page10.jpg Skipping recipe: images/page11.jpg Skipping recipe: images/page12.jpg Skipping recipe: images/page20.jpg Skipping recipe: images/page21.jpg

# import json library
import json
# Define the output file path
output_file = "recipe_info.json"

# Write the filtered list to a json file
with open(output_file, "w") as json_file:
  json.dump(filtered_recipes, json_file, indent = 4)

III. Embeddings

Embedding là cách chuyển văn bản thành một vector số học (danh sách các số thực), sao cho mô hình có thể hiểu được ngữ nghĩa và ngữ cảnh của văn bản đó.

Ví dụ:

# import libraries
import numpy as np
# Load the filtered recipes
with open("recipe_info.json", "r") as json_file:
  filtered_recipes = json.load(json_file)
# Generate embeddings for each recipe
recipe_texts = [recipe["recipe_info"] for recipe in filtered_recipes] # Extract the text content of each recipe

# Call the API to generate embeddings for the recipe texts
embedding_response = client.embeddings.create(
    input = recipe_texts, # Provide the list of recipe texts as input
    model = "text-embedding-3-large" # Specify the embedding model to use
)
# Extract the embeddings
embeddings = [data.embedding for data in embedding_response.data]
embeddings

[[-0.018192430958151817, -0.03411807492375374, -0.0201831366866827, -0.015010208822786808, 0.026213375851511955, -0.035687390714883804, -0.016187194734811783, 0.0008405099506489933, -0.015751274302601814, 0.023336296901106834, 0.030049478635191917, -0.03905851021409035, -0.007512369658797979, 0.013651588931679726, 0.03034009411931038, -0.03728576749563217, -0.013956733047962189, 0.031240995973348618, -0.010883491486310959, -0.054228559136390686, 0.016419686377048492, -0.0006638711784034967, 0.04240057244896889, 0.008747478947043419, -0.015068331733345985,

...

0.007840254344046116, 0.0177578404545784, 0.05462713539600372, -0.020746517926454544, ...]]

# Convert the embeddings to numpy array
embedding_matrix = np.array(embeddings)
embedding_matrix

array([[-0.01819243, -0.03411807, -0.02018314, ..., -0.00173733, -0.02522529, 0.00684396], [-0.01819243, -0.03411807, -0.02018314, ..., -0.00173733, -0.02522529, 0.00684396], [-0.00356826, -0.03058816, -0.01480166, ..., -0.00345601, -0.01368646, 0.02147833], ..., [-0.01836957, -0.03246572, -0.01109092, ..., 0.00375077, -0.00479223, 0.00559542], [-0.00718078, -0.02741507, -0.01103076, ..., 0.00263969, 0.00469953, -0.00361736], [-0.0362394 , -0.03605177, -0.01267173, ..., -0.00439255, -0.00796757, 0.00993099]])

# Verify the embedding matrix
print(f"Generated embeddings for {len(filtered_recipes)} recipes.")
print(f"Each embedding is of size {len(embeddings[0])}")

Generated embeddings for 114 recipes.

Each embedding is of size 3072

Each time we retrieve information, we may get different results

IV. Retrieval System

Retrieval System là hệ thống cho phép bạn tìm kiếm thông minh trong một tập hợp tài liệu (ở đây là các công thức nấu ăn), không dựa vào từ khóa, mà dựa vào ngữ nghĩa của văn bản.

Ví dụ:

# Install the faiss-cpu library
!pip install faiss-cpu
# Import the faiss library
import faiss
# Print the embedding matrix shape
print(f"Embedding matrix shape: {embedding_matrix.shape}")

Embedding matrix shape: (114, 3072)

# Initialize the FAISS index for similarity search
index = faiss.IndexFlatL2(embedding_matrix.shape[1]) # Create a FAISS index with L2 distance metric
index.add(embedding_matrix) # Add the embeddings to the index
# Save the FAISS index to a file
faiss.write_index(index, "filtered_recipe_index.index")

Lưu chỉ mục FAISS vào file .index để tái sử dụng.

# Save the metadata for each recipe
metadata = [{'recipe_info': recipe['recipe_info'], # Include recipe information
             'image_path': recipe['image_path']} for recipe in filtered_recipes] # Include image path

# Write metadata to a JSON file with indentation
with open("recipe_metadata.json", "w") as json_file:
  json.dump(metadata, json_file, indent = 4)

Tạo danh sách metadata chứa thông tin gốc của từng công thức.

#Đây là câu truy vấn đầu vào người dùng nhập.
query = "How to make bread?"
k = 5 # Number of top results to retrieve

#Dùng OpenAI để tạo embedding của truy vấn.
query_embedding = client.embeddings.create(
    input = [query],
    model = "text-embedding-3-large"
).data[0].embedding
print(f"The query embedding is {query_embedding}\n")

#Đưa embedding truy vấn về dạng vector 2 chiều để FAISS hiểu.
query_vector = np.array(query_embedding).reshape(1, -1)  # Convert embedding to a 2D numpy array for FAISS
print(f"The query vector is {query_vector}\n")

#search(...) sẽ tìm k kết quả gần nhất trong vector space.
#Trả về:
#indices: chỉ số các công thức gần nhất.
#distances: khoảng cách tương ứng (càng nhỏ càng gần).
distances, indices = index.search(query_vector, min(k, len(metadata))) # Perform the search
print(f"The distances are {distances}\n")
print(f"The indices are {indices}\n")

# Store the indices and distances
stored_indices = indices[0].tolist()
stored_distances = distances[0].tolist()
print(f"The stored indices are {stored_indices}\n")
print(f"The stored distances are {stored_distances}\n")

# Print the metadata content for the top results
print("The metadata content is")
for i, dist in zip(stored_indices, stored_distances):
  if 0 <=i < len(metadata):
    print(f"Distance: {dist}, Metadata: {metadata[i]['recipe_info']}")

#Ghép từng chỉ số kết quả (i) với thông tin gốc trong metadata và khoảng cách (dist) → kết quả trả về.
results = [(metadata[i]['recipe_info'], dist) for i, dist in zip(stored_indices, stored_distances) if 0 <= i < len(metadata)]
results # Output the results as a list of tuples containing recipe info and distance

The query embedding is [-0.019708624109625816, -0.028040051460266113, -0.022090725600719452, 0.016627300530672073, -0.04790274053812027, -0.048874542117118835, 0.03797139599919319, 0.01790723390877247, 0.0015688088024035096, 0.004139048047363758, -0.004817531909793615, -0.013901513069868088, -0.012917859479784966, -0.0015480691799893975, 0.03806620463728905, -0.02385655976831913, 0.016994688659906387, -0.016651002690196037, -0.007258888799697161, 0.002297660568729043, -0.03185615316033363, 0.02015897072851658, 0.014991827309131622, -0.007780343759804964, 0.006287086755037308, 0.017836127430200577, 0.003407233627513051, -0.011205354705452919, -0.03963056951761246, 282, 0.014517777599394321, 0.0027317125350236893, -0.011122395284473896, -0.010849816724658012, -0.03183244913816452, -0.024342462420463562, 0.019945649430155754, 0.011975685134530067, 0.0007351476815529168, 0.0019021251937374473, 0.013143032789230347, 0.0057982224971055984] The query vector is [[-0.01970862 -0.02804005 -0.02209073 ... 0.00190213 0.01314303 0.00579822]] The distances are [[1.128458 1.1365714 1.1599339 1.160224 1.2071426]] The indices are [[17 9 2 14 10]] The stored indices are [17, 9, 2, 14, 10] The stored distances are [1.128458023071289, 1.1365714073181152, 1.1599339246749878, 1.1602239608764648, 1.2071425914764404] The metadata content is Distance: 1.128458023071289, Metadata: Here’s the structured information extracted from the recipe image: ### Recipe Title: Nut Bread and Oatmeal Bread ### Ingredients: #### Nut Bread: - 2½ Cups of Flour - 3 Teaspoons of Baking Powder - ¾ Cup of Milk - ½ Cup of Sugar

...

- Muffins - Traditional Recipes This structured format is suitable for embedding in a Retrieval Augmented Generation (RAG) system.

Output is truncated. View as a scrollable element or open in a text editor. Adjust cell output settings...
# Define a function to query the embeddings
def query_embeddings(query, index, metadata, k = 5):
  # Generate the embeddings for the query
  query_embedding = client.embeddings.create(
      input = [query],
      model = "text-embedding-3-large"
  ).data[0].embedding
  print(f"The query embedding is {query_embedding}\n")
  query_vector = np.array(query_embedding).reshape(1, -1)
  print(f"The query vector is {query_vector}\n")

  # Search faiss index
  distances, indices = index.search(query_vector, min(k, len(metadata)))
  # print(f"The distances are {distances}\n")
  # print(f"The indices are {indices}\n")

  # Store the indices and distances
  stored_indices = indices[0].tolist()
  stored_distances = distances[0].tolist()
  print(f"The stored indices are {stored_indices}\n")
  print(f"The stored distances are {stored_distances}\n")

  # # Print the metadata content
  # print("The metadata content is")
  # for i, dist in zip(stored_indices, stored_distances):
  #   if 0 <=i < len(metadata):
  #     print(f"Distance: {dist}, Metadata: {metadata[i]['recipe_info']}")

  # Return the results
  results = [(
      metadata[i]['recipe_info'], dist) for i, dist in zip(
          stored_indices, stored_distances) if 0 <= i < len(metadata)]
  return results
# Test the retrieval system
query = "chocolate query"
results = query_embeddings(query, index, metadata)
print(f"The results are {results}")

# Combine the results into a single string
def combined_retrived_content(results):
  combined_content = "\n\n".join([result[0] for result in results]) # Join the recipe information with double newlines
  return combined_content

# Get the combined content from results
combined_content = combined_retrived_content(results)
print(f"The combined content is {combined_content}")

V. Generative System

# Define the system prompt
system_prompt3 = f"""
You are highly experienced and expert chef specialized in providing cooking advice.
Your main task is to provide information precise and accurate on the combined content.
You answer diretly to the query using only information from the provided {combined_content}.
If you don't know the answer, just say that you don't know.
Your goal is to help the user and answer the {query}
"""
# Define function to retrieve a response from the API
def generate_response(query, combined_content, system_prompt):
  response = client.chat.completions.create(
      model = model,
      messages = [
          {"role": "system", "content": system_prompt3}, # Provide system prompt for guidance
          {"role": "user", "content": query}, # Provide the query as user input
          {"role": "assistant", "content": combined_content} # Provide the combined content from the results
      ],
      temperature = 0, # Set temperature to 0 for deterministic output
  )
  return response
# Get the results from the API
query = "How to make bread?"
combined_content = combined_retrived_content(results)
response = generate_response(query, combined_content, system_prompt3)
# Display the outcome
get_gpt_response()

I'm sorry, but the provided content does not include a recipe for making bread. If you have a specific bread recipe in mind or need guidance on a particular type of bread, please let me know!

# Get the results
query = "Get me the best chocolate cake recipe"
combined_content = combined_retrived_content(results)
response = generate_response(query, combined_content, system_prompt3)
# Display the outcome
get_gpt_response()

I'm sorry, but I don't have a specific chocolate cake recipe available. However, I can provide you with a chocolate sauce recipe if you're interested in making a sauce to accompany a cake. Would you like that?

VI. Rag system

# Build the function for Retrieval-Augmented Generation (RAG)
def rag_system(query, index, metadata, system_prompt, k = 5):
  # Retrieval System: Retrieve relevant results based on the query
  results = query_embeddings(query, index, metadata, k)

  # Content Merge: Combine the retrieved content into a single string
  combined_content = combined_retrived_content(results)

  # Generation: Generate a response based on the query and combined content
  response = generate_response(query, combined_content, system_prompt)

  # Return the generated response
  return response
# Test with a different query
query2 = "I want something vegan"
response = rag_system(query2, index, metadata, system_prompt3)
get_gpt_response()

RAG với dữ liệu phi cấu trúc

RAG (Retrieval-Augmented Generation) là một phương pháp tiên tiến kết hợp giữa truy xuất thông tin và sinh ngôn ngữ tự nhiên, đặc biệt hiệu quả khi làm việc với dữ liệu phi cấu trúc. Thay vì chỉ dựa vào dữ liệu huấn luyện sẵn có, RAG chủ động tìm kiếm và khai thác thông tin từ các nguồn bên ngoài để tạo ra câu trả lời chính xác và giàu ngữ cảnh hơn. Điều này đặc biệt hữu ích trong các tình huống mà dữ liệu không được tổ chức theo cấu trúc rõ ràng, như văn bản tự do, tài liệu PDF hoặc nội dung web.

RAG với dữ liệu phi cấu trúc

Khai phá dữ liệu phi cấu trúc với Retrieval-Augmented Generation (RAG)

Hãy tưởng tượng bạn đang phải đối mặt với hàng tá tài liệu, báo cáo dài dòng, hợp đồng, email, hay các tệp PDF, Word, PowerPoint… và bạn chỉ cần một mảnh thông tin nhỏ ẩn sâu bên trong đó. Việc tìm kiếm, tóm tắt hoặc phân tích những dữ liệu này theo cách thủ công thật sự mất thời gian và gây mệt mỏi.

Đây chính là thách thức của dữ liệu phi cấu trúc – những loại dữ liệu không tuân theo định dạng hàng cột quen thuộc như trong cơ sở dữ liệu hay bảng tính. Và đó cũng là lý do chúng ta cần đến RAG.

RAG (Retrieval-Augmented Generation) là giải pháp giúp bạn:

Trong chương này, bạn sẽ:
Làm quen với thư viện LangChain – công cụ chính giúp xử lý tài liệu phi cấu trúc.
Học cách xử lý nhiều loại dữ liệu: Excel, Word, PowerPoint, PDF, EPUB…
Xây dựng hệ thống retrieval từ các tài liệu này.
Tùy chỉnh các hàm để truy xuất và sinh câu trả lời có ý nghĩa từ dữ liệu thực tế.

Kết quả sau chương học:
Bạn sẽ sở hữu bộ công cụ hoàn chỉnh để làm việc với dữ liệu phi cấu trúc: từ việc tải, chia nhỏ văn bản, đến truy xuất thông tin và tạo nội dung có giá trị. Tất cả được áp dụng trong các bài tập thực tế, nhiều coding và ví dụ minh họa rõ ràng.

Dữ liệu phi cấu trúc có mặt ở khắp nơi – email, báo cáo, mạng xã hội, sách điện tử… và khả năng khai thác nó không chỉ là kỹ năng kỹ thuật, mà là một siêu năng lực.
Hãy cùng bắt đầu hành trình này!

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

RAG với dữ liệu phi cấu trúc

Giới thiệu về Thư viện LangChain – Chìa khóa để xử lý dữ liệu phi cấu trúc

Vì sao cần LangChain?

Ở phần trước, chúng ta đã sử dụng API của OpenAI để xử lý hình ảnh và văn bản. Tuy nhiên, có một vấn đề:

Mỗi trang được xử lý riêng lẻ → Chúng ta bỏ lỡ mối liên kết giữa các trang.

Hãy tưởng tượng nếu điều này xảy ra với cả một tài liệu PowerPoint, một bảng tính Excel, hoặc một cuốn sách điện tử dài hàng trăm trang. Việc chỉ xử lý từng phần riêng biệt là không hiệu quả.

Vì thế, ta cần một công cụ mạnh mẽ hơn. Đó chính là LangChain.

LangChain là gì?

LangChain là một thư viện và framework cực kỳ mạnh mẽ, được thiết kế để:

Nói đơn giản: LangChain giúp bạn kết nối các bước xử lý dữ liệu lại với nhau – như một chuỗi (chain).

Tại sao nên dùng LangChain?

LangChain được xây dựng để giúp bạn tập trung vào việc trích xuất thông tin, thay vì viết hàng đống đoạn mã rối rắm. Nó cung cấp:

Các thành phần chính trong LangChain

  1. Document Loaders
    Dùng để tải các tài liệu từ nhiều định dạng khác nhau (PDF, DOCX, Excel,...)

  2. Text Splitters
    Giúp chia nhỏ văn bản lớn thành từng phần nhỏ, tránh vượt quá giới hạn token của mô hình AI.

  3. Embeddings
    Dùng để chuyển văn bản thành vector, giúp hệ thống hiểu nội dung để tìm kiếm và truy vấn.

  4. Vector Stores
    Là nơi lưu trữ các embedding, giúp truy xuất thông tin nhanh chóng dựa trên nội dung.

  5.  Language Models (LLMs)
    Kết nối với mô hình như GPT để tạo câu trả lời, tóm tắt văn bản, viết lại nội dung,...

Kết nối với OpenAI thông qua LangChain

LangChain cho phép bạn cấu hình kết nối đến GPT dễ dàng. Dưới đây là các thông số cơ bản:

Tham số Ý nghĩa
api_key Khóa truy cập OpenAI của bạn
model Chọn GPT-3.5, GPT-4,...
temperature Mức độ sáng tạo của kết quả (0 = chính xác, 1 = sáng tạo)
max_tokens Giới hạn độ dài đầu ra
n Số kết quả muốn tạo ra (mặc định là 1)
stop Ký tự/dấu hiệu để dừng sinh văn bản
presence_penalty Phạt nếu từ đã xuất hiện trước đó (giảm lặp lại)
frequency_penalty Phạt nếu từ xuất hiện nhiều lần (kiểm soát tần suất lặp)

Thực tế, bạn chỉ cần dùng api_key, model, và temperature là đủ để bắt đầu.

LangChain + OpenAI là bộ công cụ mạnh mẽ giúp bạn:

Sắp tới, chúng ta sẽ đi sâu vào từng phần: từ cách tải tài liệu, chia nhỏ văn bản, đến xây dựng hệ thống tìm kiếm và sinh câu trả lời – tất cả đều thực hành, có ví dụ cụ thể.

Hãy chuẩn bị sẵn máy tính, trình soạn mã và tài liệu cần xử lý. Chúng ta bắt đầu hành trình cùng LangChain!

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

RAG với dữ liệu phi cấu trúc

Xử lý File Excel Không Cấu Trúc với LangChain

Tình huống thực tế

Hãy tưởng tượng bạn được giao nhiệm vụ phân tích một file Excel khổng lồ chứa đầy các phản hồi của khách hàng.

File này có:

Làm sao bạn lọc ra thông tin quan trọng từ một “rừng dữ liệu” như vậy?

Đây chính là lúc bạn cần đến LangChain – một thư viện mạnh mẽ giúp xử lý dữ liệu không có cấu trúc.

Mục tiêu của bài học:

Sau bài này, bạn sẽ biết cách:

  1. Tải file Excel vào LangChain

  2. Chia nhỏ dữ liệu để xử lý tốt hơn

  3. Tạo embeddings từ dữ liệu để phục vụ cho phân tích, tìm kiếm hoặc sinh nội dung

Bước 1: Tải dữ liệu Excel

Chúng ta dùng UnstructuredExcelLoader trong module langchain_community.

Cú pháp cơ bản:

from langchain_community.document_loaders import UnstructuredExcelLoader

loader = UnstructuredExcelLoader("reviews.xlsx", mode="elements")
docs = loader.load()

mode="elements" giúp chia nhỏ từng phần trong file Excel.

Bước 2: Chia nhỏ nội dung (Chunking)

Lý do: Các mô hình ngôn ngữ có giới hạn số lượng token. Nếu bạn đưa vào quá nhiều chữ, nó sẽ bị cắt mất nội dung.

Giải pháp: Dùng RecursiveCharacterTextSplitter

from langchain.text_splitter import RecursiveCharacterTextSplitter

splitter = RecursiveCharacterTextSplitter(chunk_size=2000, chunk_overlap=200)
chunks = splitter.split_documents(docs)

Ví dụ:

Gợi ý:

Bước 3: Tạo Embeddings (biểu diễn ngữ nghĩa)

Dùng OpenAIEmbeddings từ LangChain để biến các đoạn văn bản thành vector ngữ nghĩa.

from langchain_openai import OpenAIEmbeddings

embeddings = OpenAIEmbeddings(model="text-embedding-3-large")

Mô hình text-embedding-3-large là phiên bản tốt nhất hiện tại của OpenAI.

Lưu ý:

Tổng kết

Chúng ta đã học:

  1. Cách nạp dữ liệu Excel vào LangChain

  2. Cách chia nhỏ văn bản để xử lý hiệu quả

  3. Cách tạo embeddings để chuẩn bị cho các tác vụ phân tích AI

Từ khóa quan trọng:

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

 

RAG với dữ liệu phi cấu trúc

Thiết lập môi trường xử lý dữ liệu không có cấu trúc với LangChain

Trong phần này, chúng ta sẽ thiết lập môi trường làm việc để xử lý dữ liệu không có cấu trúc bằng thư viện LangChain và các công cụ liên quan.

Chúng ta sẽ thực hiện điều này thông qua Google Colaboratory, một công cụ tuyệt vời để viết và chạy mã Python trực tuyến, đồng thời dễ dàng tích hợp với Google Drive.

Bước 1: Tạo môi trường làm việc trên Google Colab

Đây sẽ là nơi bạn viết các đoạn mã để xử lý dữ liệu.

Bước 2: Cài đặt các thư viện cần thiết

Thư viện chính:

!pip install langchain-community langchain openai faiss-cpu
Bước 3: Thiết lập API Key cho OpenAI

Sử dụng Google Colab, bạn có thể lưu API Key dưới dạng dữ liệu người dùng:

from google.colab import userdata

OPENAI_API_KEY = userdata.get('janai_course')
Bước 4: Kết nối với Google Drive

Google Drive sẽ là nơi chứa các file dữ liệu như .xlsx, .pdf, .docx, .epub...

from google.colab import drive
drive.mount('/content/drive')

Sau đó bạn đổi thư mục làm việc sang thư mục dữ liệu:

%cd /content/drive/MyDrive/your-folder-path
Bước 5: Import các module quan trọng
# Load dữ liệu Excel
from langchain_community.document_loaders import UnstructuredExcelLoader

# Chia nhỏ dữ liệu
from langchain.text_splitter import RecursiveCharacterTextSplitter

# Gọi LLM và tạo Embeddings
from langchain_openai import ChatOpenAI, OpenAIEmbeddings

# Vector store - FAISS
from langchain.vectorstores.faiss import FAISS

# Hiển thị Markdown trong notebook
from IPython.display import display, Markdown

Tổng kết

Trong bài giảng này, bạn đã:

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

RAG với dữ liệu phi cấu trúc

Đọc và xử lý dữ liệu Excel với LangChain

Trong bài học này, chúng ta sẽ:

  1. Đọc dữ liệu từ file Excel

  2. Phân tích và hiển thị dữ liệu

  3. Chia nhỏ dữ liệu thành các chunk để chuẩn bị cho việc tạo embeddings

Bước 1: Đọc dữ liệu Excel

Chúng ta sẽ sử dụng UnstructuredExcelLoader từ langchain_community để đọc file reviews.xlsx.
Đây là tập dữ liệu chứa các đánh giá và bình luận đến ngày 21 tháng 8 năm 2024.

from langchain_community.document_loaders import UnstructuredExcelLoader

loader = UnstructuredExcelLoader("reviews.xlsx", mode="elements")
docs = loader.load()

Ghi chú: mode="elements" giúp tách nội dung trong Excel thành các phần tử nhỏ như từng dòng, từng ô – điều này giúp xử lý linh hoạt hơn.

Bước 2: Hiển thị dữ liệu

Hiển thị 5 phần tử đầu tiên để kiểm tra kết quả:

docs[:5]

Bạn sẽ thấy một số dữ liệu hiển thị như TD, TR – điều này thể hiện dữ liệu gốc được biểu diễn theo dạng bảng.

Bước 3: Chia nhỏ văn bản (Chunking)

Tại sao cần chunk?
Thực hiện chia nhỏ
from langchain.text_splitter import RecursiveCharacterTextSplitter

text_splitter = RecursiveCharacterTextSplitter(
    chunk_size=2000,
    chunk_overlap=200
)

chunks = text_splitter.split_documents(docs)

Hiển thị 5 chunk đầu tiên:

chunks[:5]

Mẹo:

Ghi chú về dữ liệu

Khi hiển thị chunk, có thể bạn sẽ thấy các thẻ như <td> hoặc <tr>:

Điều này là bình thường khi xử lý dữ liệu dạng bảng – bạn có thể lọc hoặc xử lý thêm nếu muốn dữ liệu "sạch" hơn.

Tổng kết

Bạn vừa học cách:

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

RAG với dữ liệu phi cấu trúc

Xây dựng Hệ thống Truy xuất Thông tin với LangChain + OpenAI

Trong bài học này, chúng ta sẽ:

  1. Tạo embeddings từ dữ liệu

  2. Lưu embeddings vào cơ sở dữ liệu (vector store)

  3. Xây dựng một retrieval system – hệ thống tìm kiếm văn bản dựa trên ý nghĩa

  4. Truy vấn dữ liệu bằng câu hỏi thực tế

Bước 1: Tạo Embeddings

Chúng ta sẽ dùng mô hình OpenAI text-embedding-3-large để chuyển các chunk văn bản thành vector số.

from langchain_openai import OpenAIEmbeddings

embeddings = OpenAIEmbeddings(
    model="text-embedding-3-large",
    openai_api_key="YOUR_API_KEY"
)

Lưu ý: Tên model cần có dấu gạch ngang (-) thay vì dấu gạch dưới (_)
Sai: "text_embedding_3_large" → Đúng: "text-embedding-3-large"

Bước 2: Tạo Vector Store (Database)

Chúng ta lưu các embeddings vào một cơ sở dữ liệu để có thể tìm kiếm lại.

from langchain.vectorstores import FAISS

db = FAISS.from_documents(chunks, embeddings)

Ghi chú: FAISS là một thư viện nhanh và hiệu quả để tìm kiếm vector tương tự.

Bước 3: Truy vấn hệ thống

Bây giờ chúng ta có thể bắt đầu truy vấn hệ thống:

query = "Give me my worst reviews"
results = db.similarity_search_with_score(query, k=5)

Cosine Similarity: đo góc giữa hai vector – càng gần nhau, góc càng nhỏ → văn bản càng liên quan

Kết quả Truy vấn

Kết quả sẽ là danh sách các đoạn văn bản giống với truy vấn:

for doc, score in results:
    print(doc.page_content, "\nScore:", score)

Bạn có thể thấy dữ liệu có thể còn lộn xộn (ví dụ có <td>, <tr>), điều này sẽ được cải thiện bằng bước xử lý sau.

Giải thích thêm

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft



RAG với dữ liệu phi cấu trúc

Xây dựng hệ thống RAG với LangChain và OpenAI

Mục tiêu

1. Tổng quan về bước retrieval

Sau khi hệ thống retrieval trả về kết quả, bạn sẽ nhận được một danh sách các tài liệu (docs_files) tương ứng với truy vấn của bạn.

Cấu trúc dữ liệu
len(docs_files)  # số lượng kết quả
docs_files[0]    # (page_content, score)

2. Hợp nhất văn bản để dùng trong bước generation

Trước khi sinh câu trả lời, chúng ta cần ghép các page_content thành một khối văn bản lớn:

context_text = "\n\n".join([doc.page_content for doc, score in docs_files])

Mục đích:

3. Tạo prompt đơn giản cho mô hình sinh

prompt = f"""Based on this context:

{context_text}

Please answer this question:
{query}

If you don’t know the answer, just say you don’t know."""

Lưu ý:

4. Gọi OpenAI API thông qua LangChain

from langchain.chat_models import ChatOpenAI

model = ChatOpenAI(
    openai_api_key=API_KEY,
    model_name="gpt-4o",
    temperature=0
)

5. Thực thi truy vấn và hiển thị kết quả

response_text = model.invoke(prompt).content
display(Markdown(response_text))

6. Phân tích và đánh giá kết quả

7. Hướng phát triển tiếp theo

8. Kết luận

Dù chưa tối ưu, nhưng bạn đã hoàn tất một pipeline RAG đơn giản:

  1. Tìm kiếm thông tin (Retrieval): trả về các đoạn văn bản liên quan.

  2. Ghép context: tạo ngữ cảnh thống nhất.

  3. Sinh văn bản (Generation): mô hình trả lời dựa vào context và truy vấn.

Tác giả: Đỗ Ngọc Tú
Công Ty Phần Mềm VHTSoft

 

 

Fine-Tuning

Giải thích chi tiết và dễ hiểu về Fine-Tuning trong lĩnh vực mô hình ngôn ngữ (LLM):

Fine-Tuning

Fine-Tuning là gì

Fine-tuning là quá trình đào tạo lại (huấn luyện tiếp) một mô hình ngôn ngữ đã được huấn luyện trước (pre-trained) trên dữ liệu cụ thể của bạn, để mô hình:

Ví dụ dễ hiểu

Giả sử bạn có một mô hình GPT đã học hàng tỷ câu văn từ Internet. Nếu bạn muốn nó:

Fine-tuning khác với Prompt Engineering thế nào?

Prompt Engineering Fine-Tuning
Thay đổi prompt để điều khiển đầu ra Huấn luyện lại mô hình để thay đổi hành vi
Không tốn chi phí đào tạo lại Tốn tài nguyên (GPU, RAM, thời gian)
Dễ làm, nhưng hiệu quả có giới hạn Mạnh hơn, dùng cho yêu cầu phức tạp
Không cần dữ liệu huấn luyện Cần dữ liệu huấn luyện có nhãn

Có mấy loại Fine-Tuning?

1. Full Fine-Tuning (ít dùng với LLM lớn)
2. PEFT (Parameter-Efficient Fine-Tuning) – [rất phổ biến hiện nay]

Gồm các kỹ thuật như:

 Ưu điểm:

QLoRA là gì?

QLoRA = LoRA + Quantization (4-bit)
Mục tiêu là fine-tune mô hình lớn (ví dụ: LLaMA-2-13B) trên laptop hoặc GPU yếu.

Rất phổ biến để fine-tune mô hình lớn với ngân sách thấp!

Khi nào nên fine-tune?

Trường hợp Có nên fine-tune?
Muốn mô hình hiểu văn bản nội bộ, tài liệu chuyên ngành  Có
Muốn mô hình trả lời theo phong cách riêng  Có
Chỉ cần thay đổi nhẹ câu trả lời ❌ Dùng prompt thôi là đủ
Không có dữ liệu huấn luyện ❌ Không fine-tune được

Các công cụ hỗ trợ Fine-tuning

Fine-Tuning

Transformers

Transformers là một kiến trúc mạng nơ-ron (neural network architecture) được giới thiệu bởi Google trong bài báo nổi tiếng năm 2017:
"Attention is All You Need".

Nó thay thế hoàn toàn RNN/LSTM trong việc xử lý chuỗi dữ liệu (như văn bản), và trở thành nền tảng cho hầu hết các mô hình ngôn ngữ hiện đại (LLM).

Ý tưởng cốt lõi: Attention

Điểm mạnh của Transformers là cơ chế Attention, cụ thể là Self-Attention.

Giả sử bạn có câu:
"The cat sat on the mat because it was tired."

Từ "it" cần hiểu là đang nói đến "the cat".
Cơ chế attention giúp mô hình xác định được từ nào trong câu liên quan nhất đến từ hiện tại.

Cấu trúc của Transformer

Có 2 phần chính:

1. Encoder (bộ mã hóa)
2. Decoder (bộ giải mã)

Tóm tắt:

Mô hình Dùng phần nào?
BERT Encoder
GPT Decoder
T5 Encoder + Decoder

Thành phần chính trong mỗi layer

  1. Multi-Head Self Attention

    • Cho phép mô hình "chú ý" đến nhiều phần khác nhau của câu cùng lúc.

  2. Feed-Forward Neural Network

    • Một MLP đơn giản sau mỗi attention.

  3. Layer Normalization

    • Giúp mô hình ổn định trong quá trình huấn luyện.

  4. Residual Connections

    • Giúp tránh mất thông tin và tăng hiệu quả học.

Vị trí từ (Positional Encoding)

Transformers không có khái niệm tuần tự như RNN.
→ Phải thêm thông tin vị trí bằng Positional Encoding để mô hình biết thứ tự từ trong câu.

Vì sao Transformers lại mạnh?

Hugging Face Transformers là gì?

Đây là thư viện mã nguồn mở giúp bạn dễ dàng:

Ví dụ sử dụng nhanh (với Hugging Face):

from transformers import pipeline

qa = pipeline("question-answering", model="distilbert-base-cased-distilled-squad")
qa({
    "context": "The cat sat on the mat because it was tired.",
    "question": "Why did the cat sit on the mat?"
})

Tóm tắt dễ nhớ

Thuật ngữ Ý nghĩa ngắn gọn
Transformer Kiến trúc xử lý chuỗi mạnh mẽ, thay thế RNN
Attention Cơ chế "chú ý" đến phần quan trọng của chuỗi
Self-Attention Mỗi từ chú ý đến các từ khác trong chuỗi
Encoder / Decoder Mã hóa / Sinh văn bản
Hugging Face Thư viện dễ dùng để tận dụng mô hình này

 

 

Fine-Tuning

Fine-Tuning trong hệ thống RAG

Fine-tuning đóng vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng của hệ thống RAG (Retrieval-Augmented Generation). Dưới đây là cách ứng dụng Fine-Tuning cho từng phần trong hệ thống RAG, kèm theo ví dụ và hướng dẫn triển khai.

Tổng quan về hệ thống RAG

Một hệ thống RAG gồm 2 thành phần chính:

  1. Retriever: Truy xuất các đoạn văn bản liên quan từ kho dữ liệu.

  2. Generator (LLM): Sinh câu trả lời dựa trên văn bản đã truy xuất.

Fine-tuning có thể được áp dụng cho retriever, generator, hoặc cả hai để cải thiện độ chính xác và tính hữu ích của câu trả lời.

1. Fine-Tuning Retriever

Mục tiêu:
Cách làm:
Công cụ:
Ví dụ:
from sentence_transformers import SentenceTransformer, InputExample, losses
from torch.utils.data import DataLoader

train_examples = [
    InputExample(texts=["What is the capital of France?", "Paris is the capital of France."]),
    ...
]
model = SentenceTransformer('sentence-transformers/all-MiniLM-L6-v2')
train_dataloader = DataLoader(train_examples, batch_size=16)
train_loss = losses.MultipleNegativesRankingLoss(model)

model.fit(train_objectives=[(train_dataloader, train_loss)], epochs=1)

2. Fine-Tuning Generator (LLM)

Mục tiêu:
Cách làm:
Công cụ:
Ví dụ:
from transformers import T5Tokenizer, T5ForConditionalGeneration, Trainer, TrainingArguments

tokenizer = T5Tokenizer.from_pretrained("t5-small")
model = T5ForConditionalGeneration.from_pretrained("t5-small")

def preprocess(example):
    input_text = f"question: {example['question']} context: {example['context']}"
    target_text = example["answer"]
    return tokenizer(input_text, truncation=True, padding="max_length", max_length=512), \
           tokenizer(target_text, truncation=True, padding="max_length", max_length=64)

# Sử dụng Trainer API để fine-tune

3. Fine-Tuning kết hợp Retriever + Generator

Khi nào nên Fine-Tune trong RAG?

Dấu hiệu Giải pháp
Truy xuất sai tài liệu Fine-tune retriever
Sinh câu trả lời sai / không khớp Fine-tune generator
Cần tối ưu cho domain cụ thể Fine-tune cả hai

Tools hỗ trợ Fine-tuning RAG

Thành phần Fine-tuning giúp gì?
Retriever Tìm đúng đoạn tài liệu liên quan
Generator Sinh câu trả lời chính xác hơn từ context
Toàn hệ thống Tối ưu hóa end-to-end, tăng chất lượng RAG

Tóm tắt:

Thành phần Fine-tuning giúp gì?
Retriever Tìm đúng đoạn tài liệu liên quan
Generator Sinh câu trả lời chính xác hơn từ context
Toàn hệ thống Tối ưu hóa end-to-end, tăng chất lượng RAG

 

 

 

Fine-Tuning

Dự án RAG Retriever + Generator Fine-Tuning

Dưới đây là một template RAG đầy đủ (Retriever + Generator) có hỗ trợ Fine-Tuning cả hai phần: Retriever (bi-encoder) và Generator (T5 hoặc LLaMA). Mình sẽ chia thành từng bước rõ ràng:

Cấu trúc thư mục đề xuất

rag_finetuning_project/
├── data/
│   └── train.jsonl
├── retriever/
│   ├── train_retriever.py
│   └── model/
├── generator/
│   ├── train_generator.py
│   └── model/
├── rag_pipeline.py
└── requirements.txt

1. Dataset format

data/train.jsonl:

{"question": "What is the capital of France?", "context": "Paris is the capital of France.", "answer": "Paris"}
{"question": "What is the currency of Japan?", "context": "The yen is the official currency of Japan.", "answer": "yen"}
...

2. Fine-Tune Retriever (retriever/train_retriever.py)

Sử dụng sentence-transformers.

from sentence_transformers import SentenceTransformer, InputExample, losses
from torch.utils.data import DataLoader
import json

# Load data
examples = []
with open("../data/train.jsonl", "r") as f:
    for line in f:
        ex = json.loads(line)
        examples.append(InputExample(texts=[ex["question"], ex["context"]]))

# Load model
model = SentenceTransformer("sentence-transformers/all-MiniLM-L6-v2")
train_dataloader = DataLoader(examples, batch_size=16)
train_loss = losses.MultipleNegativesRankingLoss(model)

# Train
model.fit(train_objectives=[(train_dataloader, train_loss)], epochs=1, output_path="model/")

3. Fine-Tune Generator (generator/train_generator.py)

Sử dụng T5 từ Hugging Face Transformers.

from transformers import T5Tokenizer, T5ForConditionalGeneration, Trainer, TrainingArguments
from datasets import load_dataset
import json

def load_data():
    data = []
    with open("../data/train.jsonl", "r") as f:
        for line in f:
            ex = json.loads(line)
            input_text = f"question: {ex['question']} context: {ex['context']}"
            data.append({"input": input_text, "label": ex["answer"]})
    return data

data = load_data()
from datasets import Dataset
dataset = Dataset.from_list(data)

tokenizer = T5Tokenizer.from_pretrained("t5-small")
model = T5ForConditionalGeneration.from_pretrained("t5-small")

def preprocess(examples):
    model_input = tokenizer(examples["input"], truncation=True, padding="max_length", max_length=512)
    with tokenizer.as_target_tokenizer():
        labels = tokenizer(examples["label"], truncation=True, padding="max_length", max_length=32)
    model_input["labels"] = labels["input_ids"]
    return model_input

tokenized = dataset.map(preprocess, batched=True)

args = TrainingArguments(
    output_dir="model/",
    evaluation_strategy="no",
    per_device_train_batch_size=4,
    num_train_epochs=3,
    save_strategy="epoch",
)

trainer = Trainer(
    model=model,
    args=args,
    train_dataset=tokenized,
    tokenizer=tokenizer,
)

trainer.train()

4. Tích hợp Retriever + Generator (rag_pipeline.py)

from sentence_transformers import SentenceTransformer, util
from transformers import T5Tokenizer, T5ForConditionalGeneration

retriever = SentenceTransformer("retriever/model")
generator = T5ForConditionalGeneration.from_pretrained("generator/model")
tokenizer = T5Tokenizer.from_pretrained("t5-small")

# Fake corpus (ở thực tế sẽ là hàng ngàn documents)
corpus = [
    "Paris is the capital of France.",
    "Tokyo is the capital of Japan.",
    "The yen is the currency of Japan.",
]

corpus_embeddings = retriever.encode(corpus, convert_to_tensor=True)

def rag_answer(question):
    question_embedding = retriever.encode(question, convert_to_tensor=True)
    top_hit = util.semantic_search(question_embedding, corpus_embeddings, top_k=1)[0][0]
    context = corpus[top_hit['corpus_id']]
    
    input_text = f"question: {question} context: {context}"
    input_ids = tokenizer(input_text, return_tensors="pt", truncation=True).input_ids
    output_ids = generator.generate(input_ids)
    return tokenizer.decode(output_ids[0], skip_special_tokens=True)

# Ví dụ:
print(rag_answer("What is the capital of France?"))

requirements.txt

transformers
datasets
sentence-transformers
torch

Tùy chọn nâng cao


Fine-Tuning

Flan-T5

Flan-T5 là một mô hình ngôn ngữ do Google huấn luyện, thuộc họ T5 (Text-To-Text Transfer Transformer).

Tên đầy đủ: "Fine-tuned LAnguage Net T5"
Nó là T5 được huấn luyện lại (fine-tune) để trả lời câu hỏi tốt hơn, chính xác hơn, và hiểu lệnh tốt hơn.

Cấu trúc cơ bản

Flan-T5 sử dụng mô hình T5 gốc – một Transformer với kiến trúc Encoder-Decoder:

Và mọi thứ đều được xử lý dưới dạng text → text.
Ví dụ:

Input Output
"Translate English to French: Hello" "Bonjour"
"Summarize: Hôm nay trời đẹp..." "Trời đẹp hôm nay."
"What is the capital of Japan?" "Tokyo"

Flan-T5 có gì đặc biệt?

Flan-T5 = T5 + fine-tuning thêm hàng loạt tác vụ hướng lệnh (instruction tuning)

Những điểm cải tiến:

  1. Instruction tuning:
    Flan-T5 được huấn luyện để hiểu lệnh rõ ràng, ví dụ như:

    • “Tóm tắt văn bản sau…”

    • “Dịch sang tiếng Đức…”

    • “Viết lại đoạn văn cho dễ hiểu…”

  2. Đa nhiệm (multi-task learning):
    Huấn luyện trên hơn 1000 loại tác vụ NLP khác nhau.

  3. Nhiều kích thước:

    • flan-t5-small, flan-t5-base, flan-t5-large, flan-t5-xl, flan-t5-xxl (lớn nhất ~11B tham số)

  4. Dễ dùng, mã nguồn mở:

    • Có sẵn trên Hugging Face 

    • Chỉ cần vài dòng code để sử dụng.

Ví dụ dùng Flan-T5 với Python
from transformers import AutoTokenizer, AutoModelForSeq2SeqLM

model = AutoModelForSeq2SeqLM.from_pretrained("google/flan-t5-base")
tokenizer = AutoTokenizer.from_pretrained("google/flan-t5-base")

input_text = "Translate English to Vietnamese: How are you?"
inputs = tokenizer(input_text, return_tensors="pt")
outputs = model.generate(**inputs)
print(tokenizer.decode(outputs[0], skip_special_tokens=True))

Kết quả: "Bạn khỏe không?"

Tóm tắt

Tiêu chí Flan-T5
Thuộc loại Transformer (T5 – Encoder-Decoder)
Do ai tạo Google
Mục tiêu Giải quyết đa nhiệm NLP theo lệnh
Cách hoạt động Text in → Text out
Ưu điểm chính Hiểu tốt câu lệnh, đa nhiệm, dễ fine-tune

 

Fine-Tuning

Flan-T5 với RAG

Dưới đây là một bài thực hành chi tiết giúp bạn xây dựng hệ thống RAG (Retrieval-Augmented Generation) sử dụng mô hình Flan-T5 để trả lời câu hỏi dựa trên tài liệu PDF. Hệ thống này sẽ:

Môi trường và thư viện cần thiết

Trước tiên, hãy cài đặt các thư viện cần thiết:

pip install transformers sentence-transformers faiss-cpu pypdf

1. Trích xuất văn bản từ PDF

from pypdf import PdfReader

def extract_text_from_pdf(pdf_path):
    reader = PdfReader(pdf_path)
    text = ""
    for page in reader.pages:
        text += page.extract_text()
    return text

2. Chia văn bản thành các đoạn nhỏ (chunk)

def split_text(text, chunk_size=500, overlap=50):
    chunks = []
    start = 0
    while start < len(text):
        end = start + chunk_size
        chunks.append(text[start:end])
        start += chunk_size - overlap
    return chunks

3. Tạo vector embedding cho từng đoạn văn bản

from sentence_transformers import SentenceTransformer

def create_embeddings(chunks):
    model = SentenceTransformer('all-MiniLM-L6-v2')
    embeddings = model.encode(chunks)
    return embeddings, model

4. Lưu trữ embeddings trong FAISS5. Truy xuất các đoạn văn bản liên quan đến câu hỏi

def retrieve_relevant_chunks(question, model, index, chunks, top_k=3):
    question_embedding = model.encode([question])
    distances, indices = index.search(np.array(question_embedding), top_k)
    retrieved_chunks = [chunks[i] for i in indices[0]]
    return retrieved_chunks

6. Sinh câu trả lời bằng Flan-T5

from transformers import AutoTokenizer, AutoModelForSeq2SeqLM

def generate_answer(question, context, model_name="google/flan-t5-base"):
    tokenizer = AutoTokenizer.from_pretrained(model_name)
    model = AutoModelForSeq2SeqLM.from_pretrained(model_name)

    prompt = f"Context: {context}\n\nQuestion: {question}\n\nAnswer:"
    inputs = tokenizer(prompt, return_tensors="pt", truncation=True)
    outputs = model.generate(**inputs, max_new_tokens=100)
    answer = tokenizer.decode(outputs[0], skip_special_tokens=True)
    return answer

7. Kết hợp tất cả thành một pipeline

def rag_pipeline(pdf_path, question):
    # Bước 1: Trích xuất và xử lý văn bản
    text = extract_text_from_pdf(pdf_path)
    chunks = split_text(text)

    # Bước 2: Tạo embeddings và index
    embeddings, embed_model = create_embeddings(chunks)
    index = create_faiss_index(np.array(embeddings))

    # Bước 3: Truy xuất các đoạn liên quan
    relevant_chunks = retrieve_relevant_chunks(question, embed_model, index, chunks)
    context = " ".join(relevant_chunks)

    # Bước 4: Sinh câu trả lời
    answer = generate_answer(question, context)
    return answer

Ví dụ sử dụng

pdf_path = "duong-luoi-bo.pdf"
question = "Tranh chấp ở Biển Đông bắt đầu từ khi nào?"
answer = rag_pipeline(pdf_path, question)
print("Câu trả lời:", answer)

Gợi ý nâng cao



Các công cụ

Các công cụ

LangSmith, Promptfoo, và TruLens

1. LangSmith – Giám sát và kiểm thử pipelines trong LangChain

LangSmith là một nền tảng được phát triển bởi LangChain giúp bạn:

Tính năng chính:
Dùng khi:

2. Promptfoo – Kiểm thử và benchmark các prompt

Promptfoo là một công cụ dòng lệnh và dashboard giúp bạn kiểm thử (test), so sánh (benchmark) và đánh giá hiệu suất của prompt.

Tính năng chính:

Ví dụ:

Bạn có thể viết một test YAML:

prompts:
  - "Summarize: {{input}}"
tests:
  - input: "This is a very long article about..."
    expected_output: "A short summary"

promptfoo test
Dùng khi:

3. TruLens – Giám sát và đánh giá đạo đức, độ tin cậy, tính đúng đắn của LLM

TruLens là một framework mã nguồn mở giúp bạn:

Tính năng chính:
Dùng khi:

So sánh nhanh:

Công cụ Mục tiêu chính Điểm mạnh Khi nào dùng?
LangSmith Giám sát & kiểm thử pipeline LLM (LangChain) Giao diện mạnh, có trace Khi dùng LangChain
Promptfoo Benchmark & test prompt CLI, CI/CD, so sánh nhiều mô hình Khi muốn kiểm thử prompt
TruLens Đánh giá đầu ra LLM (relevance, safety) Tích hợp đánh giá đạo đức, factual Khi cần đo lường chất lượng LLM


Các công cụ

Hugging Face Transformers, PEFT, LoRA, và QLoRA

Hugging Face Transformers

Hugging Face Transformers là một thư viện mã nguồn mở nổi tiếng cung cấp các mô hình ngôn ngữ hiện đại (LLMs) đã được huấn luyện sẵn như BERT, GPT, T5, RoBERTa, BLOOM, v.v.
Thư viện này hỗ trợ nhiều tác vụ NLP như: phân loại văn bản, sinh văn bản, dịch, hỏi đáp, v.v.

Ưu điểm:

PEFT (Parameter-Efficient Fine-Tuning)

PEFT là viết tắt của Parameter-Efficient Fine-Tuning, tức là kỹ thuật tinh chỉnh mô hình một cách tiết kiệm tham số.
Thay vì tinh chỉnh toàn bộ mô hình (gồm hàng trăm triệu đến hàng tỷ tham số), PEFT chỉ cập nhật một phần nhỏ, giúp:

PEFT phổ biến trong các trường hợp bạn muốn cá nhân hóa mô hình hoặc áp dụng mô hình vào một domain cụ thể mà không cần tốn quá nhiều tài nguyên.

LoRA (Low-Rank Adaptation)

LoRA là một kỹ thuật cụ thể trong PEFT, được dùng để thêm các ma trận học nhỏ (low-rank matrices) vào một số lớp của mô hình.
Thay vì cập nhật toàn bộ ma trận trọng số, LoRA chỉ học một phần nhỏ thay thế.

Cách hoạt động:
Ưu điểm:

QLoRA (Quantized LoRA)

QLoRA là sự kết hợp giữa:

QLoRA cho phép bạn:

QLoRA đã được dùng trong nhiều mô hình hiệu suất cao như Guanaco, RedPajama, v.v.

Tổng kết:

Thuật ngữ Ý nghĩa Lợi ích chính
Transformers Thư viện mô hình NLP mạnh mẽ Dễ sử dụng, nhiều mô hình sẵn
PEFT Tinh chỉnh tiết kiệm tham số Nhanh, tiết kiệm tài nguyên
LoRA Cách tinh chỉnh trong PEFT Chỉ học ma trận nhỏ, hiệu quả
QLoRA LoRA + lượng tử hóa mô hình Tinh chỉnh mô hình lớn trên máy nhỏ

Các công cụ

Thực hành LangSmith

LangSmith là gì?

LangSmith là một nền tảng giúp bạn:LangSmith

LangSmith có thể được sử dụng độc lập hoặc tích hợp với LangChain để xây dựng và triển khai các ứng dụng LLM chất lượng cao.

Bước 1: Cài đặt và cấu hình

1.1 Cài đặt thư viện cần thiết
pip install langsmith openai
1.2 Tạo tài khoản và API Key

  1. Truy cập LangSmith và đăng ký tài khoản.

  2. Sau khi đăng nhập, vào phần Settings và tạo một API Key.Introduction | 🦜️🔗 LangChain+5LangSmith+5YouTube+5LangSmith+1Medium+1

1.3 Thiết lập biến môi trường
export LANGSMITH_TRACING=true
export LANGSMITH_API_KEY="your-langsmith-api-key"
export OPENAI_API_KEY="your-openai-api-key"

Bước 2: Tạo ứng dụng mẫu và ghi lại quá trình thực thi

2.1 Định nghĩa ứng dụng mẫu
from langsmith import traceable
from langsmith.wrappers import wrap_openai
from openai import OpenAI

# Bọc OpenAI client để ghi lại các cuộc gọi
openai_client = wrap_openai(OpenAI())

# Hàm truy xuất tài liệu (giả lập)
def retriever(query: str):
    return ["Harrison worked at Kensho"]

# Hàm chính thực hiện RAG
@traceable
def rag(question: str):
    docs = retriever(question)
    system_message = f"Answer the user's question using only the provided information below:\n\n{docs[0]}"
    response = openai_client.chat.completions.create(
        messages=[
            {"role": "system", "content": system_message},
            {"role": "user", "content": question},
        ],
        model="gpt-4o-mini",
    )
    return response.choices[0].message.content

# Gọi hàm và in kết quả
answer = rag("Where did Harrison work?")
print("Answer:", answer)
2.2 Xem trace trên LangSmith

Sau khi chạy mã, truy cập LangSmith để xem chi tiết trace của ứng dụng.LangSmith+3LangSmith+3YouTube+3

Bước 3: Đánh giá ứng dụng với LangSmith

3.1 Tạo tập dữ liệu đánh giá
from langsmith import Client

client = Client()
dataset = client.create_dataset(
    name="agent-qa-demo",
    description="Dataset for evaluating the RAG application."
)

# Thêm dữ liệu vào tập
examples = [
    {"input": {"question": "Where did Harrison work?"}, "output": "Harrison worked at Kensho."},
    {"input": {"question": "What company did Harrison work for?"}, "output": "Kensho"},
]

for example in examples:
    client.create_example(
        inputs=example["input"],
        outputs={"answer": example["output"]},
        dataset_id=dataset.id
    )

3.2 Chạy đánh giá trên tập dữ liệu

from langsmith.evaluation import run_on_dataset
import functools

# Định nghĩa hàm tạo ứng dụng
def create_rag_app():
    return functools.partial(rag)

# Chạy đánh giá
results = run_on_dataset(
    dataset_name="agent-qa-demo",
    llm_or_chain_factory=create_rag_app(),
    evaluation="qa",
    client=client,
    project_name="rag-evaluation-demo"
)
3.3 Phân tích kết quả

Sau khi đánh giá hoàn tất, bạn có thể xem kết quả chi tiết trên giao diện LangSmith, bao gồm:

Bước 4: Tùy chỉnh và mở rộng



Các công cụ

Bài thực hành Promptfoo cơ bản

Dưới đây là bài thực hành Promptfoo cơ bản để giúp bạn bắt đầu đánh giá và so sánh các prompt sử dụng mô hình ngôn ngữ (LLM). promptfoo rất hữu ích trong việc tối ưu prompt, benchmark nhiều model khác nhau, và kiểm thử các thay đổi trong ứng dụng sử dụng LLM.

MỤC TIÊU

 BƯỚC 1: CÀI ĐẶT PROMPTFOO

npm install -g promptfoo

BƯỚC 2: TẠO CẤU TRÚC THƯ MỤC DỰ ÁN

mkdir promptfoo-demo && cd promptfoo-demo
touch config.yaml
mkdir evals

BƯỚC 3: TẠO TẬP TIN CẤU HÌNH config.yaml

 

prompts:
  - "Translate to French: {{input}}"
  - "Please provide the French translation for: {{input}}"

providers:
  - id: openai:gpt-3.5-turbo
    config:
      apiKey: $OPENAI_API_KEY
  - id: openrouter:mistralai/mistral-7b-instruct
    config:
      apiKey: $OPENROUTER_API_KEY

tests:
  - vars:
      input: "Hello, how are you?"
    assert:
      includes:
        - "Bonjour"

  - vars:
      input: "I am going to the market."
    assert:
      includes:
        - "marché"

Bạn cần lấy API Key từ OpenAI và OpenRouter.

BƯỚC 4: CHẠY ĐÁNH GIÁ

Chạy benchmark từ CLI:

promptfoo eval config.yaml

Sau đó, hiển thị dashboard kết quả:

promptfoo web

Mở trình duyệt tại địa chỉ: http://localhost:3000 để xem kết quả trực quan.


Các công cụ

Bài Thực Hành: Đánh Giá Hệ Thống RAG với TruLens và LangChain

Mục Tiêu

Bước 1: Cài Đặt Môi Trường

Cài đặt các thư viện cần thiết:

pip install trulens trulens-apps-langchain trulens-providers-openai openai langchain langchainhub langchain-openai langchain_community faiss-cpu bs4 tiktoken

Thiết lập khóa API cho OpenAI:

import os
os.environ["OPENAI_API_KEY"] = "sk-..."  # Thay thế bằng khóa API của bạn
Bước 2: Tạo Hệ Thống RAG Đơn Giản

Tạo một ứng dụng RAG đơn giản sử dụng LangChain:

from langchain.chains import RetrievalQA
from langchain.vectorstores import FAISS
from langchain.embeddings import OpenAIEmbeddings
from langchain.chat_models import ChatOpenAI
from langchain.document_loaders import TextLoader

# Tải dữ liệu
loader = TextLoader("data.txt")
documents = loader.load()

# Tạo vector store
embeddings = OpenAIEmbeddings()
vectorstore = FAISS.from_documents(documents, embeddings)

# Tạo hệ thống RAG
qa_chain = RetrievalQA.from_chain_type(
    llm=ChatOpenAI(temperature=0),
    retriever=vectorstore.as_retriever()
)
Bước 3: Tích Hợp TruLens

Sử dụng TruLens để theo dõi và đánh giá hệ thống:YouTube+5TruLens+5YouTube+5

from trulens_eval import Tru
from trulens_eval.feedback import Feedback
from trulens_eval.feedback.provider.openai import OpenAI as OpenAIFeedbackProvider
from trulens_eval.apps.langchain import instrument_langchain

# Khởi tạo Tru
tru = Tru()

# Thiết lập các hàm phản hồi
openai_provider = OpenAIFeedbackProvider()
f_qa_relevance = Feedback(openai_provider.relevance).on_input_output()
f_context_relevance = Feedback(openai_provider.relevance).on_input().on_retrieved_context()
f_groundedness = Feedback(openai_provider.groundedness).on_input().on_retrieved_context().on_output()

# Tích hợp TruLens vào hệ thống
qa_chain_recorder = instrument_langchain(
    qa_chain,
    app_id="langchain_app",
    feedbacks=[f_qa_relevance, f_context_relevance, f_groundedness]
)
Bước 4: Gửi Truy Vấn và Đánh Giá

Gửi truy vấn và đánh giá phản hồi:

with qa_chain_recorder as recorder:
    response = qa_chain_recorder.query("What is the capital of France?")
    print(response)
Bước 5: Khám Phá Kết Quả trong Dashboard

Khởi chạy dashboard của TruLens để xem kết quả đánh giá:docs.pinecone.io

tru.run_dashboard()

Dashboard sẽ hiển thị các chỉ số như:

Bước 6: Tối Ưu Hệ Thống

Dựa trên các phản hồi và chỉ số từ TruLens, bạn có thể:





 

Các công cụ

Bài thực hành PEFT: Phân loại phản hồi khách hàng (Feedback)

Dưới đây là một bài thực hành PEFT gắn liền với thực tế, cụ thể là bài toán phân loại phản hồi khách hàng (Feedback) của người dùng tiếng Việt thành các nhóm: Tích cực, Tiêu cực, Trung lập. Bài này áp dụng PEFT (LoRA) để fine-tune một mô hình nhỏ và dễ triển khai thực tế trong doanh nghiệp hoặc startup.

"Phân loại phản hồi khách hàng tiếng Việt bằng PEFT + LoRA"

Mục tiêu:

Bối cảnh thực tế

Một cửa hàng TMĐT muốn tự động phân loại phản hồi khách hàng sau mỗi đơn hàng để:

Cài đặt thư viện

pip install transformers datasets accelerate peft bitsandbytes
Dataset giả lập
from datasets import Dataset

data = {
    "text": [
        "Giao hàng nhanh, sản phẩm đẹp",  # tích cực
        "Tôi rất thất vọng vì sản phẩm bị hỏng",  # tiêu cực
        "Bình thường, không có gì đặc biệt",  # trung lập
        "Đóng gói kỹ, tôi sẽ quay lại mua",  # tích cực
        "Hàng giao trễ, đóng gói cẩu thả",  # tiêu cực
        "Ổn, chưa biết có dùng lâu được không"  # trung lập
    ],
    "label": [2, 0, 1, 2, 0, 1]  # 0: tiêu cực, 1: trung lập, 2: tích cực
}

dataset = Dataset.from_dict(data).train_test_split(test_size=0.3)
Tiền xử lý
from underthesea import word_tokenize

def tokenize_vi(example):
    example["text"] = word_tokenize(example["text"], format="text")
    return example

dataset = dataset.map(tokenize_vi)
Dùng PhoBERT + LoRA để fine-tune
from transformers import AutoTokenizer, AutoModelForSequenceClassification
from peft import get_peft_model, LoraConfig, TaskType

model_id = "vinai/phobert-base"
tokenizer = AutoTokenizer.from_pretrained(model_id, use_fast=False)
base_model = AutoModelForSequenceClassification.from_pretrained(model_id, num_labels=3)

lora_config = LoraConfig(
    r=8,
    lora_alpha=32,
    target_modules=["encoder.layer.11.output.dense"],
    lora_dropout=0.1,
    bias="none",
    task_type=TaskType.SEQ_CLS
)

peft_model = get_peft_model(base_model, lora_config)
peft_model.print_trainable_parameters()
Huấn luyện mô hình
def encode(example):
    return tokenizer(example["text"], truncation=True, padding="max_length", max_length=128)

encoded = dataset.map(encode)

from transformers import TrainingArguments, Trainer
from sklearn.metrics import classification_report
import numpy as np

def compute_metrics(eval_pred):
    logits, labels = eval_pred
    preds = np.argmax(logits, axis=1)
    return {"accuracy": (preds == labels).mean()}

training_args = TrainingArguments(
    output_dir="./sentiment_model",
    per_device_train_batch_size=4,
    num_train_epochs=3,
    evaluation_strategy="epoch",
    logging_dir="./logs"
)

trainer = Trainer(
    model=peft_model,
    args=training_args,
    train_dataset=encoded["train"],
    eval_dataset=encoded["test"],
    tokenizer=tokenizer,
    compute_metrics=compute_metrics
)

trainer.train()
Dự đoán phản hồi mới (ví dụ thực tế)
import torch

label_map = {0: "Tiêu cực", 1: "Trung lập", 2: "Tích cực"}

def predict(text):
    text = word_tokenize(text, format="text")
    inputs = tokenizer(text, return_tensors="pt", truncation=True, padding="max_length", max_length=128)
    with torch.no_grad():
        logits = peft_model(**inputs).logits
    pred = torch.argmax(logits, axis=1).item()
    return label_map[pred]

# Ví dụ thực tế
feedback = "Mình không hài lòng với chất lượng vải"
print("Phân loại:", predict(feedback))

Ứng dụng thực tế

 

 

Unit Test

Unit Test

Template

## Repo: rag_unit_test_template

# 📁 Folder Structure

rag_unit_test_template/
├── rag_pipeline.py
├── retriever.py
├── generator.py
├── test/
│   ├── test_pipeline.py
│   ├── test_retriever.py
│   └── test_generator.py
├── requirements.txt
└── README.md


# 📄 rag_pipeline.py

class RAGPipeline:
    def __init__(self, retriever, generator):
        self.retriever = retriever
        self.generator = generator

    def run(self, query):
        docs = self.retriever.retrieve(query)
        return self.generator.generate(query, docs)


# 📄 retriever.py

class SimpleRetriever:
    def __init__(self, corpus):
        self.corpus = corpus

    def retrieve(self, query):
        return [doc for doc in self.corpus if query.lower().split()[0] in doc.lower()]


# 📄 generator.py

class DummyGenerator:
    def generate(self, query, documents):
        return f"Answering '{query}' using: {documents[0]}"


# 📄 test/test_pipeline.py

import pytest
from unittest.mock import MagicMock
from rag_pipeline import RAGPipeline

def test_rag_pipeline_returns_expected_output():
    mock_retriever = MagicMock()
    mock_retriever.retrieve.return_value = ["Mock doc"]

    mock_generator = MagicMock()
    mock_generator.generate.return_value = "Mock answer"

    pipeline = RAGPipeline(mock_retriever, mock_generator)
    result = pipeline.run("What is mock?")

    assert result == "Mock answer"
    mock_retriever.retrieve.assert_called_once_with("What is mock?")
    mock_generator.generate.assert_called_once_with("What is mock?", ["Mock doc"])


# 📄 test/test_retriever.py

from retriever import SimpleRetriever

def test_simple_retriever_returns_match():
    retriever = SimpleRetriever(["Paris is the capital of France."])
    docs = retriever.retrieve("What is the capital of France?")
    assert any("Paris" in doc for doc in docs)


# 📄 test/test_generator.py

from generator import DummyGenerator

def test_dummy_generator_formats_output():
    gen = DummyGenerator()
    result = gen.generate("What is AI?", ["AI is artificial intelligence."])
    assert "What is AI?" in result
    assert "AI is artificial intelligence." in result


# 📄 requirements.txt

pytest


# 📄 README.md

# RAG Unit Test Template

This repo demonstrates how to build a unit-tested RAG (Retrieval-Augmented Generation) system.

## 📦 Components
- SimpleRetriever: Retrieves documents based on keyword match
- DummyGenerator: Generates answer using context
- RAGPipeline: Combines retriever + generator

## ✅ Unit Tests
Run all tests with:
```bash
pytest test/ -v
```

You can expand this repo with real vector stores (FAISS/Chroma) or LLMs (Flan-T5) later.

 

Unit Test

Unit test cho hệ thống RAG

Viết unit test cho hệ thống RAG (Retrieval-Augmented Generation) giúp đảm bảo rằng các thành phần chính như Retriever, Generator, và Data Pipeline hoạt động chính xác, độc lập và có thể kiểm soát được. Dưới đây là hướng dẫn thực hành cách viết unit test cho hệ thống RAG sử dụng Python (với pytest) và thư viện phổ biến như LangChain hoặc custom code.

1. Các thành phần cần kiểm thử

Hệ thống RAG thường gồm:

  1. Retriever – Tìm kiếm các đoạn văn bản phù hợp từ kho dữ liệu.

  2. Generator – Sinh câu trả lời dựa trên ngữ cảnh và câu hỏi.

  3. RAG Pipeline – Tổng thể pipeline kết hợp cả retriever và generator.

  4. Post-processing (tuỳ chọn) – Xử lý đầu ra của LLM.

2. Cấu trúc ví dụ RAG

Giả sử bạn có pipeline như sau:

class RAGPipeline:
    def __init__(self, retriever, generator):
        self.retriever = retriever
        self.generator = generator

    def run(self, query):
        documents = self.retriever.retrieve(query)
        return self.generator.generate(query, documents)

3. Cách viết unit test

3.1. Tạo file test_rag.py
import pytest
from unittest.mock import MagicMock
from rag_pipeline import RAGPipeline

def test_rag_pipeline_returns_expected_output():
    # Mock retriever
    mock_retriever = MagicMock()
    mock_retriever.retrieve.return_value = ["This is a test document."]

    # Mock generator
    mock_generator = MagicMock()
    mock_generator.generate.return_value = "This is a generated answer."

    # Create pipeline
    pipeline = RAGPipeline(mock_retriever, mock_generator)
    result = pipeline.run("What is this?")

    # Assertions
    mock_retriever.retrieve.assert_called_once_with("What is this?")
    mock_generator.generate.assert_called_once_with("What is this?", ["This is a test document."])
    assert result == "This is a generated answer."
3.2. Test retriever riêng biệt
def test_retriever_returns_relevant_docs():
    from my_retriever import SimpleRetriever
    retriever = SimpleRetriever(["Paris is the capital of France."])
    docs = retriever.retrieve("What is the capital of France?")
    assert any("Paris" in doc for doc in docs)

4. Công cụ và kỹ thuật nâng cao

5. Chạy test

pytest test_rag.py -v

Gợi ý mở rộng

 

Unit Test

Repo mẫu cho hệ thống RAG có unit test

Cấu trúc thư mục repo: rag-pipeline-example/

rag-pipeline-example/
├── rag_pipeline/
│   ├── __init__.py
│   ├── retriever.py
│   ├── generator.py
│   └── pipeline.py
├── tests/
│   ├── __init__.py
│   └── test_pipeline.py
├── requirements.txt
└── README.md

1. rag_pipeline/retriever.py

class SimpleRetriever:
    def __init__(self, documents):
        self.documents = documents

    def retrieve(self, query):
        # Tìm văn bản chứa từ khoá
        return [doc for doc in self.documents if any(word.lower() in doc.lower() for word in query.split())]

2. rag_pipeline/generator.py

class SimpleGenerator:
    def generate(self, query, documents):
        if not documents:
            return "I don't know."
        return f"Based on the documents, the answer to '{query}' is related to: {documents[0]}"

3. rag_pipeline/pipeline.py

class RAGPipeline:
    def __init__(self, retriever, generator):
        self.retriever = retriever
        self.generator = generator

    def run(self, query):
        docs = self.retriever.retrieve(query)
        return self.generator.generate(query, docs)

4. tests/test_pipeline.py

import pytest
from unittest.mock import MagicMock
from rag_pipeline.pipeline import RAGPipeline
from rag_pipeline.retriever import SimpleRetriever
from rag_pipeline.generator import SimpleGenerator

def test_pipeline_with_mock():
    retriever = MagicMock()
    generator = MagicMock()

    retriever.retrieve.return_value = ["Mock document"]
    generator.generate.return_value = "Mock answer"

    rag = RAGPipeline(retriever, generator)
    result = rag.run("What is this?")
    
    assert result == "Mock answer"
    retriever.retrieve.assert_called_once()
    generator.generate.assert_called_once()

def test_pipeline_with_real_components():
    retriever = SimpleRetriever([
        "Paris is the capital of France.",
        "Berlin is the capital of Germany."
    ])
    generator = SimpleGenerator()

    rag = RAGPipeline(retriever, generator)
    result = rag.run("What is the capital of France?")
    
    assert "Paris" in result

5. requirements.txt

pytest

Bạn có thể thêm langchain, transformers, faiss-cpu nếu mở rộng thực tế.

6. README.md 

# RAG Pipeline Example

This is a simple Retrieval-Augmented Generation pipeline with unit tests.

## Run tests

```bash
pip install -r requirements.txt
pytest tests/ -v



---

## ▶️ Cách chạy

```bash
# Tải repo
git clone <repo-url> rag-pipeline-example
cd rag-pipeline-example

# Cài đặt & chạy test
pip install -r requirements.txt
pytest tests/